Hier volgt een document waarvan we de autor noch de datum van publicatie kennen.

Gids voor de bezoeker van Maldegem's Stoommuseum

Lokale spoorwegen waren vroeger privé.  In 1862 verlengde Isidore Neelemans, industrieel, 'den ijzerenweg van Eeckloo naar Gent' tot Brugge, via Maldegem, en concurreerde zo met de Staatsspoorweg Gent-Aalter-Brugge, die nog bestaat.  In 1898 kocht de Belgische Spoorweg Maatschappij de lijn over als lijn 104, en schafte de directe treinen Gent-Brugge af.  Ook toen in 1926 de NMBS werd opgericht, bleef de lijn lokaal, ze kreeg wel nummer 58.  Op 26 februari 1959 verliet een motorwagen serie 46 als trein 9435 om 21u32 een laatste maal het station Maldegem naar Brugge.  De sporen naar Brugge werden opgebroken.  Tot 26 april 1988 reden goederentreinen naar Gent.  Enkel de stoptrein Gent-Eeklo blijft over.  In 1989 heropenden spoorwegliefhebbers de lijn Eeklo-Maldegem voor stoom­treinen.  Het station bevat nog veel spoorweggebouwen:
Het loketgebouw was een Telegraafkantoor: via de telegraafpalen langs de sporen stuurde men berichten.  Boven het loket staan beelden van de koningen Leopold I, Albert I en Leopold III, uit het oude station van Brugge.
In het Ontvangstengebouw kochten de reizigers sinds 1862 hun vervoersbewijs en wachtten op de trein, dit is nu een cafetaria.  Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de cilindervormige betonnen schuilbunker gebouwd.  Deze bewees zijn nut tijdens het bombardement op 19 juli 1944!!!
De Goederenloods met hoge laadkaai werd in 1930 gebouwd, om gemakkelijk over te laden uit de treinwagons op vrachtwagens.

In de museumhangar staat de roodgroene Van Den Kerchove fabrieksstoommachine uit 1921.  Deze dreef met 130 PK de weverijen Van Themssche in St.-Amandsberg bij Gent aan.

De pletwals Zettelmeyer n° 123, werd in 1919 in Duitsland gebouwd.  Na dienst bij aannemer Henri Braet (Nieuwpoort) werd ze in 1977 gered.  De machine weegt 13 ton, en werd gebruikt om kasseien in te walsen.

De brandweerspuit is in 1910 door de Luikse firma Béduwé gebouwd voor Gullegem in West-Vlaanderen.  Al na 7 min.  stoken is ze klaar.  Dat mocht ook wel, want de rest van de interventie hing af van een paardenspan!

De landbouwmachine Merlin uit 1923 werd onder andere als aandrijfkracht bij oogst-machines gebruikt.  De hoge schouw moest zorgen dat sintels gedoofd waren vooraleer op het droge veld terecht te komen.

Achteraan in het atelier ziet men onderdelen van 'Fred', een Engelse zadeltanklocomotief, zo genoemd omdat de watertank op de ketel ligt als een zadel.  Ze werd in 1925 gebouwd voor een steengroeve in Buxton en ondergaat een grote restauratie.

Fred

In het museum ziet men het verschil tussen normaalspoor en smalspoor (60 cm), dat werd aangelegd op de oude bedding naar Brugge.  Smalspoor was er in alle maten (bv. het 100 cm spoor van de trams), kon steilere hellingen en krappere bochten nemen dan normaal-spoor, en was goedkoper in aanleg.  Demonteerbaar smalspoor werd gebruikt in de bouwsector voor ruwe terreinen (bv. weg-aanleg toen er nog geen terreinwagens waren.

Wat op het eerste zicht een hoopje roest op het smalspoor lijkt, is van onschatbare waarde.  Dit locomotiefje uit 1891 (!) werd gebouwd door Haine Saint-Pierre.  Het chassis en drijfwerk zijn compleet, de ketel is herstelbaar.  Dit zal na restauratie een relikwie zijn !  Momenteel rijden op het smalspoor dieseltreintjes.

Tubize 1627 en O&K 'Marie'

Tubize n° 1627 werd in 1911 gebouwd voor een Luikse kolenmijn.  Het is een typische industrieloc: er is geen doorgaande remleiding op de bufferbalk.  Lijnlocomotieven hebben deze wel, zodat bij hoge snelheden ook de rijtuigen meeremmen.

De Poolse TKP 6281 is gebouwd door Chrzanow in 1963.  Na afdanking bij een suikerfabriek werd ze in 1996 naar Maldegem vertransporteerd.  Na een grondige restauratie hernam deze locomotief de dienst in 2001, en sleept nu de meeste treinen.

TKP 6281

Men kan niet naast de enorme zwarte 0L49-12 kijken.  De machine uit 1952 (Chrzanow) werd in Polen voor reizigerstreinen gebruikt tot in 1995 !  Ze bereikt 100 km/u., weegt 144,9 ton in beladen toestand en haar drijfwielen meten 1,70 meter.  Deze dame heeft 10 uur stoken nodig vooraleer ze haar kookpunt bereikt en heeft 25000 liter water en 12000 kilogram kolen aan boord.

De modelbaan op de zijkant van de loods is van het type 'spoor 1'.  Ze werd aangelegd dank zij de modelbouwclub Amsac uit Gent.  In de toekomst moet ze worden uitgebouwd compleet met landschap enz...

Het Stoomcentrum heeft oude NMBS-rijtuigen type K1 uit 1933-34 met houten interieur en pluchen zetels of K3 uit 1955-56 met triplex wanden en leren zetels.  Er zijn ook rijtuigen M1 uit 1937-38 die als mijnwerkerswagons werden gebruikt.  Deze waren berucht omwille van hun harde houten banken.

Op de kalme uren rijden motorwagens ex-NMBS.  De roodgele 4620 van 1952 haalt 80 km/u.  Deze serie moest concurreren met de autobus en redde veel landelijke lijnen door haar economisch concept.

De blauwgele 4403 van 1954 bereed tot 2002 de hellingen tussen Dinant en Virton.  In de piekuren werd een bijwagen aangehangen.  Om hierbij de motoren niet teveel te belasten weegt de B734.10 uit 1954 slechts 15 ton!

4403 + B734

De 8040 was zwaar werk gewoon.  Deze rangeerlocomotief sleepte treinen tussen de bundels van Schaarbeek bij Brussel.  Ze werd in 1961 gebouwd naar een Duits eenheids-concept V60, weegt 52 ton en haalt 60 km/u.  Bij het Stoomcentrum rangeert ze meestal op het eindpunt in Balgerhoeke.

Meid voor alle werk is de werkmotorwagen ES202 uit 1971.  De motor kan elektriciteit leveren en het platform op het dak is beweegbaar.

Op het terrein staat meer materieel dat we in deze beknopte folder niet bespreken.  Of heeft U nog vragen over de werking van stoom ?  Aarzel niet de medewerkers te vragen.

Door spoorwerken stoppen de treinen in Balgerhoeke.  Voor een natje en een droogje is er naast de spoorweg 'de 4 Heemskinderen'.  U kan de rangering van de trein bekijken of een rondje maken.  Dit gehucht van Eeklo kende een bewogen geschiedenis door de ligging aan spoor-, water- en gewone wegen.  Van het station uit 1862 blijft enkel een zijspoor en de bekasseide goederenkoer.  Vroeger was er een reizigersgebouw, 2 perronsporen en 4 goederen­aan­sluitingen.  De St.-Antoniuskerk is een bedevaartsoord.  Wie weet vonden enkele reizigers hier hun verloren voor­werp terug ?  De kruisweg rond de kerk beeldt het leven van de heilige uit.  100 m. verder van het station herinnert een Shermantank aan de bevrijding na Wereldoorlog II, toen Balgerhoeke werd toegetakeld (het kanaal was het front tussen Canadezen en Duitsers).  De sassen moesten het Schipdonkkanaal (Knokke-Leie) bevaarbaar maken, dit project werd nooit afgewerkt.  Wat verder is er de spoorwegbrug van het ophaaltype, waarvan er nog slechts twee in Vlaanderen bestaan.  Uw trein gemist ?  Met uw ticket neemt U gerust een volgende trein naar Maidegem om 14u25 (stoom) / 15u30 (diesel) / 16u35 (stoom).

Over het stoommuseum
Het Meetjesland — Inhoudstafel — Doorzoek onze Meetjesland webstek

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  01-06-2022
Copyright Notice (c) 2024