Het Meetjesland in het noorden van Oost-Vlaanderen
Evergem, een Meetjeslands dorp
 
|
Uit een landkaart van 1973
Er werden grafmonumenten en andere sporen gevonden van voorhistorische
bewoning in de streek van wat nu Evergem is die teruggaan tot 11000 voor
Christus. Er zijn ronde heuvels, allicht begraafplaatsen uit het
Bronstijdperk te zien en er werden ook een paar Gallo-Romeinse nederzettingen
blootgelegd.
Evergem was een deel van de fiscus Marca in de tijd van de Merovingiërs.
Maar in de 7de Eeuw gaf Dagobert I, koning van de Franken van 629 tot
639 die fiscus aan de St.-Baafsabdij die dan pas gesticht was.
We vinden de naam ‘Evergehem’ voor het eerst terug in 866 in een oorkonde van de
Frankische koning Lotharius. Andere spellingen waren "Everingahaim"
naar "Evergehem". Een "heim" of "haim" was een
woonplaats en Ever was een Frankische leider. Hij heeft hier dus allicht
voor hemzelf en voor zijn familie een woonplaats opgericht.
|
De wijk Vierlinden
Later werden de Heren van Dendermonde de machthebbers. En die macht
moesten in het midden van de 12de Eeuw delen met de Heren van Gavere.
In de late Middeleeuwen was er dan het Graafschap Evergem waarvan
Ertvelde en
Kluizen geen deel uitmaakten want die twee dorpen
behoorden toe aan het Ambacht Assenede.
Belzele maakte deel uit van de
Vinderhoute-Merendree
Heerlijkheid en Belzele was van de Vrijheid van
Desteldonk. In de 12de Eeuw werd hier een buitenverblijf gebouwd voor de Abt van
de St-Baafsabdij. Er kwamen meer buitenverblijven en kastelen bij voor de welgestelde
families van Gent dat natuurlijk goed dichtbij lag. En aan de meeste van die
buitenverblijven was toen natuurlijk een pachthof verbonden.
|
1. Sint-Kristoffelkerk
2. Gemeentehuis Ter Burcht
3. Station
4. Schandpaal
5. Kristoffelput
6. Kasteel Den Bosch
7. Kasteel Vurstjen
Als Gent zijn monopolie van de lakennijverheid wilde verdedigen kwamen hun
benden tot Evergem en verder om de weefgetouwen kapot te slaan of mee te nemen
en als het opstandige Gent met de wapens tot orde moest geroepen worden dan
deden de soldaten van beide zijden veel schade in de omstreken waar ze legerden
en natuurlijk ook plunderden. Franse, Spaanse, Engelse en andere legerbenden
waren niet altijd zeer gedisciplineerd maar ze maakten van Vlaanderen hun
slagveld. De Geuzen zorgden ook voor verwoestingen en mizerie.
Als er een einde kwam aan decennia van terreur op het einde van de 17de Eeuw
groeide de bevolking aan en brachten vrede en hard werk welvaart totaan 1815.
Dan verloren onze streken de Franse markten. En bij de onafhankelijkheid
van België werd ook de uitvoer naar Nederland heel moeilijk. In haar begin
zorgde de Industriële Revolutie daarbij ook nog voor veel werkloosheid.
|
Sint-Christoffelkerk. Markt en schandpaal
Frabrieken werden gebouwd op Evergem en spoorwegen aangelegd maar een deel van
de gemeente ging verloren toen de Ringvaart rond Gent werd aangelegd. Veel
vruchtbare landerijen werden verkaveld voor woonwijken. Maar het landelijk
karakter van Evergem is (nog) niet helemaal verdwenen.
De gemeente ligt nu aan de industrie-zone langs het Kanaal Gent-Terneuzen.
In 2008 werd een nieuwe sluis geopend op wat het grondgebied van Evergem was (maar
van het Meetjesland blijft). Het is de grootste binnenscheepvaartsluis van
België.
Volgens de officiële webstek van
wat wij hier Groter-Evergem noemen stond de bevolking van Evergem op 7.810 personen
op 31/12/1990 en op 31/12/2010 was dat gegroeid naar 9.123. We spreken hier
natuurlijk van Evergem zonder de gemeenten
Belzele,
Doornzele,
Ertvelde,
Kerkbrugge-Langerbrugge,
Kluizen,
Rieme,
Sleidinge en
Wippelgem die zonder inzeg van
de betrokkenen samengegooid werden in één grote administratieve éénheid.
Staat dit één schepencollege nu dichter bij de gewone man ?
Horen we daar iemand die ons tegenspreekt en iets over volksvertegenwoordigers
vertelt ? Indien de volksvertegenwoordigers werkelijk het volk
vertegenwoordigden dan zou, om maar één voorbeeld te geven, het wetsvoorstel voor
het huwelijk van 2 personen van hetzelfde geslacht nog altijd ergens in een onderste lade
wachten. Ze maken ons nooit wijs dat meer dan 2 Belgen op 10 vonden dat dat dringender
en belangrijker was dan zoveel andere problemen waar de politici geen betere raad mee
weten dan er geld (of een aalmoes) naartoe te gooien. Veel van die problemen zouden
trouwens al lang veel minder erg zijn hadden niet al die moei-al regeringen in de weg gestaan
met al hun dure wetten, decreten, reglementen en controleurs.
De tekeningen hierboven komen uit de uitstekende «Streekgids Meetjesland» gepubliceerd in 1998 door Natuur en Landschap Meetjesland vzw.
Een bekende Evergemnaar was heemkundige Achiel De Vos. Hij werd hier
in Evergem geboren op 9 september 1924. Luc Stockman schrijft in zijn
levensschets dat Achiel flink beïnvloed werd door E.H. Willem Noë toen hij
onderpastoor was in Evergem. De Eerwaarde hielp hem o.a. bij een studie over
het plaatselijk dialect.
Achiel was voor meer dan 20 jaar voorzitter van het "Historisch Genootschap
Appeltjes van het Meetjesland". Iedereen die er iets van kent weet dat de
mensen van "de Appeltjes van het Meetjesland" prachtig werk gedaan hebben voor
de Meetjeslandse heemkunde.
Achiel is overleden in 1989.
Meer foto's
Het Meetjesland
— Inhoudstafel
— Doorzoek onze Meetjesland webstek
MijnPlatteLand.com
Meest recente bijwerking : 08-05-2022
Copyright Notice (c) 2025