Het Meetjesland in het noorden van Oost-Vlaanderen
Vinderhoute, een Meetjeslands dorp
Naam: Vinderhoute komt voor het eerst voor in een oorkonde van het jaar 966, waarin koning Lotharius de rechten en bezittingen van de Gentse Sint-Baafsabdij beschrijft. In deze akten vinden we de naam 'Vindreholt'. Het patronaatschap van de Sint-Baafsabdij over de kerk van Vinderhoute wordt in het jaar 1121 nog eens bevestigd door de bisschop van Doornik.
Vinderhoute is een woondorp met vooral land- en tuinbouw. Het is langs alle kanten door water ingesloten, namelijk door de Brugse Vaart, de Ringvaart, de Gavergracht en de Oude Kale. Niettegenstaande zijn ligging op een boogscheut van Gent heeft het zijn landelijk karakter goed weten te bewaren, mede dankzij het vijftal grote kasteeldomeinen die het op zijn grondgebied van nauwelijks 359 ha telt.
 
|
Toegangspoortje St.-Annakapel
Geschiedenis
De oudste materiële sporen van bewoning gaan terug tot het vroege Mesolithicum, en ook in de Kalevallei werden sporen van prehistorische bewoning vastgesteld. De heerlijkheid van Vinderhoute was een rechtstreeks leen van de graaf van Vlaanderen, en binnen het graafschap één der oudste en aanzienlijkste leengoederen. In de 13de eeuw komt het goed in de handen van de familie van Gavere, om in de 15de eeuw over te gaan naar het geslacht de Laval. In 1517 wordt het geslacht van Pottelsberghe heer van de heerlijkheid Vinderhoute, maar door huwelijk wordt in 1548 Jan Wouters, lid van de Raad van Vlaanderen, heer van Vinderhoute. Zijn familie blijft tot het begin van de 18de eeuw in het bezit van de heerlijkheid, die in 1744 overgaat naar de familie de Carnin, die de heerlijkheid in bezit houdt tot de Franse Revolutie.
Bezienswaardigheden
Sint-Bavokerk
Deze neoclassicistische kerk dateert van 1855-1856 en kwam in de plaats van een
éénbeukig Romaans kerkje, dat erg vervallen was en ook te klein geworden.
De Sint-Bavokerk is een driebeukige zaalkerk in baksteenbouw met vierkante toren
en boogvormige top. Binnen wordt het gebouw gedomineerd door een groot,
bijna tweeënhalf meter hoog in lindehout gesneden beeld van Sint-Bavo boven het
hoogaltaar. Merkwaardig is ook de eikenhouten preekstoel van de hand van Van
Eenaeme uit Gent, in neo-Vlaamse renaissancestijl, daterend van
1871.
De kerk heeft ook mooie brandglasramen, waarvan er tien het leven van Sint-Bavo
illustreren.
Het in onbruik geraakte kerkhof, dat de kerk omringt, telt heel wat merkwaardige
grafzerken en grafmonumenten. Een eigenaardigheid
is hier ook het zogenaamde 'kosterskapelletje'.
|
St-Anna ten drieën
Sint-Annakapel, Meirestraat
De in baksteen opgetrokken wegkapel is uit de eerste helft van de 17de eeuw.
Binnen is er een houten gepolychromeerd altaar met schilderij en
beeldengroep van Sint-Anna ten drieën. De ligging van deze kapel is wel
merkwaardig, namelijk op een vijfsprong, en aan het einde van de beukendreef,
die naar het kasteel van Vinderhoute leidt.
Kloostergebouw, Kasteellaan 7-9
Dit klooster van de zusters franciscanessen heeft een hoofdingang uit de
18de eeuw, en was oorspronkelijk waarschijnlijk pastorie. Vanaf het einde van vorige
eeuw werd het gebouw geregeld uitgebreid en gewijzigd.
Dreefkasteel, Kasteellaan 6
Dit langgevelgebouw dateert oorspronkelijk uit de 18de eeuw, maar werd in een
latere periode herhaaldelijk verbouwd. De gevel aan de zijde van de Neerstraat
heeft een vijftal mythologische beelden.
Kasteel van Vinderhoute, Kasteellaan 44-46
Het wordt ook wel het kasteel Van Heyghen genoemd en was vanouds de zetel van de
heerlijkheid Vinderhoute. Aanvankelijk een middeleeuwse versterking, werd het
in 1544 door Lieven van Pottelsberghe afgebroken en door een nieuw kasteel
vervangen. In het huidige gebouw treffen we nog restanten aan van het oude
kasteel, namelijk de sierlijke slottoren, de kapel en de kerkers. Het is gelegen
in een omwald park, en eertijds leidden twee dreven naar de weg van Brugge naar Gent,
een eikendreef naar de kerk, en een vierde dreef naar de Kale.
|
Van Vlaenderensmolen
Kasteel van Schouwbroek, Schouwbroekstraat 6
Het is een imposant gebouw in 1894 in eclectische stijl opgetrokken, op de plaats waar
vroeger een 'hof van plaisance' was. De 30 meter hoge belforttoren domineert het
hele gebouw en de hovingen errond. De hoofdingang heeft een majestueus ijzeren hek,
met daarachter drie monumentale oude kastanjebomen. Van één daarvan wordt beweerd
dat het de dikste kastanjeboom van België is. Het grote domein heeft een vijver
met eiland, een ijskelder met imitatierots, een paviljoen, een boothuis en talrijke
sierlijke bruggetjes.
Kasteel Ten Velde, Neerstraat 1
Aanvankelijk was dit een landgoed. Het werd in 1937 heropgebouwd. Het is
opgetrokken naar het uitzicht van het vroegere kasteel in empirestijl.
Wit kasteel, Neerstraat 31-33
In een cirkelvormige omwalling en deels een Franse tuin is dit landhuis waarschijnlijk
in de 18de eeuw opgetrokken. Het bijbehorend neerhof heeft een duiventoren uit
de 19de eeuw.
Beukenhof, Vredesdreef 24
Dit landhuis dateert van omstreeks 1800, en heette aanvankelijk 'Campagne Les
Hêtres'.
Van Vlaenderensmolen, Molenslag 40
Deze stenen korenwindmolen dateert van 1905 en verving toen een houten windmolen.
Tot 1958 bleef de molen draaien. Nu is hij als woning ingericht. De molen
is mooi gelegen op een hoge zandrug, aan de met knotwilgen omzoomde Molenslag.
Over het hele grondgebied van de deelgemeente zijn er heel wat 18de eeuwse kleine boerenhuisjes en hoeven te zien, met nog enkele vrijstaande bakhuizen.
Romain Coppens
Bron: de uitstekende «Streekgids Meetjesland» gepubliceerd in 1998 door Natuur en Landschap Meetjesland vzw.
De bevolking van Vinderhoute stond in 2006 op 1.311 zielen. Het dorp werd op 1 januari 1977 een deelgemeente van Zomergem. En sinds 1 januari 2019 maakt Zomergem deel uit van "Lievegem".
Meer foto's
Het Meetjesland
— Inhoudstafel
— Doorzoek onze Meetjesland webstek
MijnPlatteLand.com
Meest recente bijwerking : 09-05-2022
Copyright Notice (c) 2024