The Meetjesland in the north of East-Flanders, Belgium
ANGELUS BERNARD
VAN HAN
Dr. P. ROGGHÉ
EEKLOSE DRUKKER EN POLITICUS
De eerste drukker te Eeklo was Angelus Bernardus Van Han. Hij was geboren te
Brugge waar hij ook in het huwelijk trad met Catharina Rosseeuw. In 1777 was
Van Han eerst in de leer gegaan bij de Brugse drukker Josef De Busscher en nadien
bij vader De Moor. In 1789 verliet Van Han Brugge voor Eeklo, waar hij in 1791
vanwege het stadsbestuur gemachtigd werd een drukkerij op te richten. Van Han
burgerde zich vrij gemakkelijk in en werd op 3 mei 1817 samen met B. De Clercq,
Bern. Pyfferoen en Antoon Vermast armmeester van de stad.
Op 22 juni 1818 nam Van Han met zijn collega ontslag als armmeester, maar werd
door de stad verplicht zijn mandaat te hernemen. In 1822 werd hij benoemd tot
lid van de «regeringsraad» van de stad, eer waarvoor hij echter bedankte.
Op 28 oktober 1829 werd hij in vervanging van een overleden raadslid, lid van de
stadsraad. Op 28 oktober 1830 maakte hij echter hiervan geen deel meer uit.
Ongeveer zes jaar later, op 31 augustus 1836, (1) werd hij weer raadslid, (2)
maar nam ontslag op 13 september 1837. Twee jaar later, in september 1839, werd
Van Han ontvanger van het Weldadigheidsbureau van de stad in vervanging van P.
F. Ryffranck. Hij fungeerde als dusdanig tot in april 1840. (3)
Inmiddels had Angelus B. Van Han zich met succes toegelegd op het boekdrukken en
reeds in 1792 verscheen van zijn drukpers een Eeklose Almanak, een zeldzaam
drukwerk waarop we nergens de hand konden leggen. Van Han drukte meestal
godsdienstige boekjes w.o. een leerboek en een geschiedenisboek.
Toen de Eeklose Kamer van Retorica met name «Eikels worden Bomen» waarvan het
bestaan wordt bevestigd, in 1796 en 1825 een literaire vlucht nam onder de
impuls van Jan Rodrigos, Karel Ledeganck, J. F. Willems en C. A. Vervier werd
Angelus Van Han lid van de Kamer en ook haar drukker inzake verslagen en
prijsvraaginschrijvingen.
Van Han drukte ook «Reinaert De Vos», een bekend werk van J. F. Willems, en een
lang gedicht van F. Rens, eveneens lid van de toenmalige groep der Eeklose
retoristen. Hij publiceerde ook werk van K. L. Ledeganck en Pieter
Ecrevisse.
Tenslotte werd op Van Hans pers een geneeskundige verhandeling gedrukt van de
hand van de Hollandse medicus en geleerde, Jan Petersen Michell.
In 1827 werd Angelus, vijftig jaar vergrijsd in de boekdrukkunst, door de
Eeklose drukkers gevierd (4) en hulde gebracht door de Gentse drukker
Snoeck-Ducaju en de Bruggeling C De Moor. De hulde werd in twee gedichten ad rem
vastgelegd.
Van Han woonde eerst in de Molenstraat, in 1795 op de Markt, waar hij ook een
boekhandel opende. Als boekhandelaar had Angelus een eeuwenoude voorloper in de
Eeklonaar Filip Weyn die reeds in 1565 als dusdanig bekend stond in de stad.
Reeds voor 1831 werd Bernard, zoon van Angelus Bernard Van Han, geboren in 1802,
mede in de zaak van zijn vader opgenomen.
Angelus Van Han overleed in 1840, zijn zoon Bernard in 1866. (5) Vergeleken met
andere kleine Vlaamse steden was Eeklo onder de eerste te rekenen die ter
plaatse een drukker ter beschikking hadden. (6) Hierna volgt een bibliografie
van het door het Eeklose drukkershuis A. B. Van Han en zoon uitgegeven werk:
Den nieuwen dobbel gebakken Eeclooschen Almanak voor 't schrikkeljaar ons Heere
J. C. 1792 gecalculeert op de 17 Provinciën door Mr. Judoc. Van Bamesam
inhoudende veele geriffelijkheden enz. 1792
— Geneeskundige Verhandeling over de oorzaken, onderscheiding en genezing
der febres cantarrhales... in de Nederlanden door Jan Petersen Michell med.
doct. en lid van het Utrechtsch Prov. Genootschap te Amsterdam. - 1795, —
Lapschuerschen Guychelaer 12e herdruk. z. d. — Kruysje Age, een leerboek
voor kinderen. (vóór 1827) — Acte van ontvangenisse in de broederschap van
de H. Drievuldigheid. z.d. — Beweegredenen tot de devotie van het
aertsbroederschap der alderheyligste Dryvuldigheid. z. d. — Kort verhaal
van het miraculeus beeld van O. L. Vrouw ten Doorn. 1823. — Afscheyd aan
mijne vrienden van Eeclo van Frans Rens. 1832 — Reinaert De Vos, naar de
oudste berijming, door J. F. Willems. 1834. — Het Hemelsch Palmhof, beplant
met gebeden, oefeningen en litaniën. 1831. — Kataloog der tentoonstellingen
van voortbrengsels der Eecloosche Manufactuernijverheid. 1864 — Kiezing van
den heer Joseph D'Huyvetter als burgemeester der stad Eecloo. 1831 —
Gelegenheidslied van anonieme dichter : «De Burgerij is nu verheugd» en
«Lettervruchten» te Sluis uitgegeven (1827). — Gedicht van K. L. Ledeganck
aan Serafien De Vliegher. 1828 — P. Ecrevisse. Laatste vaarwel aan Ferd.
Van Hoorebeke, greffier hij het vredegerecht te Eeclo. z. d. — L. De
Borchgraeve. Redevoering uitgesproken ter gelegenheid van het gouden
eermetaal... aan A. F. Taelman. 1823 — J. A. Stroes. Lijk-reeden
uitgesproken… van D'Heer Daniel Kock, greffier v. h. gerechtshof van eerste
instantie… Eecloo. 1805. (7)
Dr. Paul ROGGHÉ
(1) Verkiezing van 14 juli 1836.
(2) Angelus B. Van Han was orangist.
(3) Angelus werd ook secretaris van de Eeklose Harmonie Sint-Cecilia.
(4) Op 14 okt. 1827, bij gelegenheid van het grote Lucasfeest der drukkers van
Eeklo.
(5) In 1880 drukte het Huis A.B. Van Han en zoon nog de Verslagen van het
Kollege van burgemeester en schepenen, dienstjaar 1878-79. Gazette van Eecloo.
4 jan. 1880. In 1864 wordt een Louis Van Han, kapitein van de eerste kompagnie
burgerwacht vermeld. De Eecloonaar. 17 april 1864. Zie Marie Gossaert en de Van
Hans. Gazette van Eecloo. 24 mei 1896.
(6) Onder de Eeklose drukkers uit de XIXe eeuw kunnen o.m. vermeld worden : de
gebroeders Ryffranck. P. Francois in de Boelare, E. Goethals-Vrombaut. August,
Pieter en Prosper Van Acker.
(7) Vrienden - galm opgedraegen aan d'heer Angelus Van Han. Brugge. C. De Moor
1827; Bulletin. Maatsch. G.O. Gent. 15e jg. n° 5-6 - 1905 p. 175; Gentsche
studenten - Almanak «'t Zal wel gaan» jg. 1885. Gent. p. 115; A. Van Acker.
Merkwaardige extracten uit de Resolutieboeken der stede, keure ende vrijhede van
Eecloo. Eecloo. W. Ryffranck. 1864, p. 57-71-75-81-85-86-92-93-96-95;
A. De Vos, Godsdiensttroebelen te Eeklo in «Appeltjes v.h. Meetjesland», n° 12,
p. 80; Familiearchief Marc Goethals te Eeklo; Ferd. Vanderhaeghen. Bibliographie
Gantoise. V. p. 94; De Eecloonaar. 7 jan. 1866; De stad Eecloo. 1 sept. 1904; L.
Lampaert. Geschiedenis van Eeklo. Eeklo. 1971. p. 214; Bibliotheek Univers. Gent.
N° 226 A 135 en Hs. 21422. 1827; Gazette van Eecloo. 3 jan. 1892 ; Max Rooses
Brieven van J.F. Willems. Gent 1874. p. 213; Het Liberale Noorden. 18 nov. 1933.
All about Eeklo
Our Meetjesland
— Table of Contents
— Find something in this Meetjesland website
MijnPlatteLand.com
Most recent update : 22-04-2021
Copyright Notice (c) 2024