Een familie Buysse afkomstig van Oosteeklo in het Ambacht Boekhoute
Wie op zoek is naar een Buysse in Oosteeklo tijdens het Ancien Regime
verdwaalt dikwijls tussen de vele naamgenoten. Bij het opmaken van mijn kwartierstaat kwam de
familienaam meerdere keren voor. Hopeloos op zoek naar de voorouders van een Petrus Buysse
filius Georgius die in 1691 in Zelzate huwde met Elisabeth de Vos drong zich een systematsch
onderzoek van de naamgenoten Buysse in de Ambachten Assenede en Boekhoute op.
Een publicatie (Leon E. Buysse, 400 jaar genealogie van een familie Buysse: verbinding van Petrus
Buysse met een verkeerde Livinus, weliswaar eveneens uit Oosteeklo: zie RAG Assenede 1106 blz 61.)
en enkele gegevens van anderen waren daarenboven tegenstrijdig.
Bovendien bleek na het doorpluizen van de ommestellingen van Oosteeklo, dat in 1705 verschillende
familietakken Buysse samen ongeveer 1/6e van de Oosteeklose grond bewerkten, en volgens de toen
geldende belastingsregels dus ook circa 1/6e van de totale Oosteeklose belastingen betaalden.
Het was duidelijk een familie met aanzien. Dit alles zette er mij toe aan deze familie eens
grondig uit te spitten. We proberen voor de vele zoekers even orde op zaken te stellen.
Door het vermelden van de bronnen kan iedereen naar wens meer geschiedkundige details opsporen.
Vooral in het begin van de 17e eeuw kwamen veel mogelijke schrijfwijzen voor van de naam: Buus,
Buis, Buys, Buuse, Buise, Buyse, alle voornoemde mogelijkheden met dubbele-s en al of niet gestipte
ij, zelfs af en toe met de uitgang -ens; uitzonderlijk ook Buyssche en Buysschen, zelfs eens
Buyze. Op het einde van de 17e eeuw kwam vooral Buyse en Buysse voor, terwijl naar het einde
van de 18e eeuw de dubbele-s vorm veruit primeerde.
We hebben het in deze genealogie vooral over die grote stam van Daniel Buysse, omdat meer dan
drie vierden van de naamgenoten in dat ambacht in de 17e en 18e eeuw tot diezelfde stam
behoorden. We gebruiken gemakshalve steeds de naam Buysse, maar vernoemen wel geregeld de
uitzonderingen.
Zijn zoon:
DanielBUYSSE
° tussen 1580 en 1590
† Oosteeklo 11 januari 1654
In het landboek van 1626 (RAG Boekhoute 213) vinden we Daniel Buysse terug als pachter van rond de 30 gemeten land, verdeeld over het noordelijke en oostelijke deel van Oosteeklo, grotendeels gelegen tussen de huidige Ertveldsesteenweg en de Stroomstraat. Hij was in hetzelfde gebied bovendien eigenaar van ongeveer 40 gemeten land, die hij niet allemaal zelf beboerde. Hij gebruikte een vervallen hofstede in het zevende beloop. Dit beloop omvatte de oppervlakte gelegen op de noordzijde van de Vlasgaardstraat (die begon waar nu de Ertveldesteenweg begint), de oostzijde van de Dorpsstraat , de zuidzijde van de straat die van Oosteeklo naar Assenede liep en op de westzijde een "… straetken naer muyckhem…".
Binnen dat zelfde gebied zijn de kinderen van Lieven Buysse eigenaar van bijna 10 gemeten land. Aan de overkant van de Vlasgaardstraat vinden we Cornelis Buysse, deels als pachter van 2 gemeten en deels als eigenaar en gebruiker van bijna 2 gemeten land. Deze twee naamgenoten zijn vermoedelijk broers of eventueel kozijns van Daniel. In dat zelfde landboek werden later wijzigingen aangebracht en zo vinden we de kinderen van Daniel geregeld terug.
In het Evenboek van het Ambacht Boekhoute (RAG Boekhoute 207), dat niet gedateerd is, maar alleszins ouder is dan het voormelde landboek van 1626, vinden we op dezelfde plaats aan de Vlasgaardstraat (RAG Boekhoute 207 blz 137v) als een soort aanvulling: Daneel, Lieven en Cornelis Buysse. De belopen hadden een andere nummering: in het landboek spreekt men van de oude nummering van het evenboek. In het 23e beloop van het evenboek, dat overeenstemt met het vijfde van het landboek, treffen we Cornelis Buysse aan met ongeveer 7,5 gemeten land; in 1626 was dat Mattheus Quaetdijck, maar later is bijgeschreven dat Jan Buysse en consoorten eigenaar en gebruiker waren; deze Jan is zonder twijfel een zoon van voornoemde Daniel.
Heel merkwaardig ontmoeten we in het 31e beloop van het evenboek (het 17e van het landboek), dat gelegen is in de buurt van de Gentweg aan de Weststraat (in de richting van de Vroenhoek) een Jooris Buus filius Christoffel (RAG Boekhoute 207 blz 160) , die opgevolgd werd door Gelaude Damast en op andere percelen door… jawel Daneel Buysse (RAG Boekhoute 207 blz 161). Veel kans dat dit de vader is van Daniel, maar het kan evengoed een oom zonder opvolger zijn! Op de volgende bladzijde staan Jan en Pieter Buysse als gezamenlijke pachters, maar of dit nu broers zijn van Daniel of te vereenzelvigen zijn met 2 zonen van Daniel die ook in het landboek van 1626 vanaf 1640 de gezamenlijke pachters waren van verschillende landerijen, is moeilijk uit te maken. Want misschien werden in het evenboek ook na 1626 nog aanmerkingen of wijzigingen aangebracht.
Daniel was in 1623 schepen van Oosteeklo binnen het Ambacht Boekhoute.
Daniel was getuige bij het huwelijk te Sleidinge op 21.2.1621 van Jan Buce met Judoca Van De Velde. Vermoedelijk was deze Jan een broer van Daniel, maar Daniel en zijn vrouw zijn wel geen peter en meter geweest bij dat gezin.
Hij trad op als voogd bij het opmaken van de staat van goed van Margriete Roegiers filia Christoffel, echtgenote van Jan Lippens omstreeks 1626 (RAG Evergem 227 blz 358v). Deze Jan was op zijn beurt voogd bij een dochter van Daniel in 1638. Hij was armmeester in 1615 en 1616 en, als 'notabele', aanwezig bij het afsluiten van de armrekeningen van de jaren 1620-1621 in 1623 en 1636-1638 in 1639. Bij de afrekening van het werkjaar tussen 1.10.1616 en dito 1617 werd Daniel vergoed voor levering van het hout van de doodskist van de arme Pieter Heillaert (RAG Kerkarchief Oosteeklo 41-50).
Daniel is getrouwd in Sleidinge op 3 augustus 1608, met Judoca Lippens en is overleden in Oosteeklo op 11 januari 1654 rond 17 uur. Judoca overleefde haar man nog acht jaar en stierf in Oosteeklo op 8 maart 1662 "vesperi circa nonam" schreef de pastoor: 's avonds rond 9 uur.
Uit dit huwelijk:
Daniel's 4 kinderen:
Petrus Buysse
° tussen 1608-1618
x Oosteeklo 25/2/1642 Maria Verheecke
† Oosteeklo 8/10/1669
Joannes BUYSSE
° tussen 1608-1618
x Ertvelde 29 april 1640 Andrea Amerlinck
Ondertrouw op 12 april 1640 van Andrea en Joannes
En nu even overschrijven en daarna vertalen:
"12 aprilis promiserunt sibi mutus fidem futuri matrimonii coram me et
testibus in Ertvelde Joannes Buysse et Andrea Amerlinck ibidem solemnitatum
die vigesima nona aprilis"
"op 12 april 1640 zullen elkaar wederzijds trouw beloven in een toekomstig
huwelijk tegenover mij en getuigen, in Ertvelde, Joannes Buysse en Andrea
Amerlinck; op dezelfde plaats [zal] de plechtigheid [doorgaan] op 29 april"
† Oosteeklo 13/2/1659
Livina Buysse
† Oosteeklo 18/3/1638 (RAG Boekhoute 800
blz 93)
Livina was gehuwd met Joannes Huybens, overleden in Oosteeklo op 22 december 1640
(RAG Boekhoute 800 blz 202). Zij hadden drie kinderen: Jacobus, Joanna en
Judoca. Bij het overlijden van Livina bezaten zij circa 8 gemeten land in
Oosteeklo in de buurt van Daniel Buysse.
Jan hertrouwde met Joanna Goethals bij wie hij nog een kind had; bij zijn overlijden
amper 3 jaar na Livina, was hij eigenaar geworden van 26 gemeten land ten oosten van de
Rijkestraat in Oosteeklo. Dat land was wel belast met een kleine lening waarvoor
hij 12 schellingen per jaar moest betalen aan de Paters Augustijnen te Gent.
Onze beste dank voor deze stamboom aan de Heer Leon E. Buysse.
Dit is (op enkele aanvullingen na) zijn werk.
Uw suggesties, aanvullingen en verbeteringen zijn steeds heel welkom. Neem aub contact op met ons.