De familie NOE afkomstig uit het Meetjesland

B I Matthias Noë

zoon van Hendrik, broer van Jan (A I), Petrus (C I) en Hendrik (D I)

° ?
x Lembeke 20/10/1647 Marie Van Acker
† Eeklo 25/3/1676

Over de jeugdjaren van deze Matthias Noë, in de omgang Matthijs genoemd, weten we weinig. Hij is vermoedelijk in Assenede opgegroeid in een kinderrijk gezin en heeft alleszins heel wat oorlogsellende gekend op het einde van de Tachtigjarige Oorlog. Hij is dus in Lembeke op 20/10/1647 gehuwd met Marie Van Acker die hem zeker zes kinderen schonk waarvan 4 zonen en 2 dochters. Vermoedelijk is geen enkel kind in zijn prille kinderjaren gestorven wat voor die tijd een zeer grote uitzondering was.

Septima augusti 1647 contraxerunt de
futuro Matthias Noë et Maria van
Acker iuncti matrimo[nio] 20 octobris spon-
salibus Petro Catelijn et Georgio Deck.

Op de zevende van augustus 1647 zijn in ondertrouw gegaan
Matthias Noë en Maria van Acker,
ze zijn gehuwd op the 20ste van october
met als getuigen Petrus Catelijn en Georgia Beck.

Onze beste dank aan Mevr. Mary Gardner-Karcher om dit document te vinden
en er ons een copij van op te sturen.
De pastoor schrijft zijn vieren als negens maar Mary heeft ze vergeleken en
uiteindelijk is het verschil tussen de twee toch gemakkelijk te zien.

Matthijs en Marie boerden in Eeklo op het Oostveld.

Eeklo, thans de hoofdstad van het Meetjesland genoemd, was in de Middeleeuwen een open stad, had dus geen vestingen en was aldus veelvuldig het doelwit van rebellerende en plunderende legerbenden.

In het begin van de 15de eeuw was het een heel welvarend stadje met een bloeiende lakennijverheid. Het Eeklose laken was tot in Duitsland vermaard. Dank zij die voorspoed kon het stadsbestuur vele materiële verbeteringen bewerkstelligen om het handelsverkeer nog aan te wakkeren. Het onderwijs werd gesubsidiëerd en het gildeleven bloeide welig. Verspilzucht en eerzucht bij het stadsbestuur en tweedracht en naijver onder de burgerij lagen uiteindelijk aan de grondslag van het verval.

Tijdens de opstand van de Gentenaars tegen Philips de Goede in 1451-1453 hadden de stad en de kerk veel te lijden. Deze laatste was pas hersteld in 1520 toen een brand de torenspits verwoestte. Ook tijdens de godsdiensttroebelen en de Tachtigjarige Oorlog ontsnapte de kerk niet aan het vandalisme van de Calvinisten. Op 25 juli 1578 vielen de beelden en sieraden onder de vernielzucht van de beeldenstormers. In 1583 werd een deel van de kerk door brand verwoest. Het duurde tot 1612 vooraleer ze was hersteld en in de winter van 1613-1614 werd ze door Ierse soldaten als kampplaats gebruikt. Op het ogenblik dat de familie Noë in Eeklo verscheen was de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) zo goed als over, maar het stadje was vervallen. De lakenweverij was volledig verdwenen en pogingen om deze industrietak weer nieuw leven in te blazen mislukten keer op keer: de stad had haar ondernemende handelaars en beste wevers naar het protestantse Noorden weg zien trekken.

Naast de geregelde doortocht van allerlei troepen werd het volk ook dikwijls slachtoffer van epidemieën als pest, pokken, tyfus en verschillende andere soorten koortsen. Zo bedroeg in 1693-1694 en 1783 de kindersterfte zelfs 30 tot 50% van de totale mortaliteit.

Dat in dergelijke omstandigheden de bedelstaf heerste in Eeklo mag ons niet verwonderen. Handel en industrie bleven sluimeren en het weinige geld waarover de stad beschikte werd door Franse en Hollandse invallers opgeëist. Net zoals het omliggende zou ook Eeklo herademen onder Oostenrijks bewind. (31)

De familie Noë bleef in Eeklo tot het einde van die moeilijke 17de eeuw maar zou er 50 jaar later terugkeren.

De pachthoeve waar ze kwamen wonen in Eeklo was de eigendom van jonker Jan Van Urssel (elders ook Van Urssen) (32) en bepaalde stukken land hadden typische namen zoals "de verlooren hofstede", "het appelaerestuck" en "in de Clayssens bosschen" waarop vooral koren en boekweit werd gezaaid. De veestapel bestond uit 4 koeien, 2 vaarzen "gaende op hun derde jaer..." en 2 vaarzen van een jaar jonger, alsook "... den troup schaepen". De waarde van de koebeesten werd op 14 ponden 10 schellingen geschat en die van de schapen op 60 ponden en 10 schellingen: dat betekent dat Matthijs een grote kudde schapen bezat.

Op 5 juni 1661 verkocht hij 36 schapen voor 27 ponden en 15 schellingen aan een zekere Lieven De Zutter fs. Michiel, die echter 2 jaar later nog maar 12 ponden betaald had en ondertussen uitgeweken was "... alsnu woonachtich ontrent eene mijle op dese sijde van dunckercke..." De rest zal hij wellicht nooit gezien hebben "... niet jegenstaende alle devoiren daertoe ghedaen..."

Marie Van Acker, gewoonlijk Maeyken genoemd, overleed in Eeklo op 3 mei 1663. Haar staat van goed, die op 28 juni van hetzelfde jaar werd opgesteld sloot met een batig saldo van 121 ponden en 14 schellingen, saldo dat zoals toen de gewoonte was, voor de helft aan de weduwnaar toekwam, en voor de helft onder de kinderen werd verdeeld.

In dit geval kreeg elk kind 10 pond 2 schellingen en 10 grootten als "wezepenning". Gillis van Acker en Henderic Nowe waren de voogden over de 6 kinderen. (33) Deze Hendrik was een broer van Matthijs en woonde in Assenede (cfr. Hoofdstuk D I, blz. 169).

Matthijs bleef verschillende jaren weduwnaar maar hertrouwde bijna 7 jaar later toch. Marie Willems filia Jan, weduwe met 2 zonen van Joos De Bruyne, verbond zich in de echt met hem in Eeklo op Lichtmis 1670. Zij zou haar man nog 2 kinderen schenken die echter kort na hun vader overleden. Aldus de staat van goed van Matthijs (33), maar we hebben slechts de geboorte gevonden van 1 dochtertje.

Hier, beter leesbaar, nog eens:

"Staet ende Inventaris van de Baeten ende comeren ghebleven ende bevonden ten sterfhuyse van matthijs nowe overleden op den XXV en dag der maent maerte 1676, wesende alsdan in hauwel(yck) met marie willems f(il)ia Jan daeraen hij heeft gheproceert (= verwekt) twee kinderen de welcke corts naer hunnen voorn.(oemden) vaeder oock sijn commen toverlijden ende sijnde den voornoemden overleden te vooren in hauwel(yck) gheweest met maeyken van ackere, daeraen hij gheprocreert heeft ses kinderen, ghenoempt Joos, Lieven, Jooris, Matthijs, Joorijntien ende Joosijntien, dan is te weten dat den voornoemden Lieven is commen t'overlijden eenighe jaeren naer sijne voornoemden moeder, welke jegenwordighen staet de voornoemde marie willems als besittighe ten voors(eyd)en sterfhuyse heeft doen maecken, ende is presenterende aende voornoemde audste kinderen van soverleden 1e bedde hun selfs wesende (= meerderjarig) ende aen heindrick noe als voocht vande joncxste kinderen wesende minderjaerich, voor Ul(ieden) mijne heeren Bailliu, Br (= burgemeester) ende schepenen van dese stede ende vrijhede van Eecloo."

Matthijs overleed in Eeklo op 25 maart 1676. Op 4-11-1676 werd de venditie gehouden, die 238-5-5 ponden opbracht. Dat deze stam Noë een zekere welstand genoot, getuigt de "gauden trauwrijnck van de besittige..." geschat op 16 schellingen. Zijn staat van goed werd afgesloten met een boni van 206-1-0 ponden. Marie Willems hertrouwde daarna met Jooris Meere, die vroeger reeds op de boerderij had geholpen, o.m. om het mest te spreiden. Wanneer Marie precies overleden is hebben we nog niet kunnen achterhalen, maar ze werd opnieuw weduwe toen Jooris op 16/4/1681 in Eeklo overleed.

De kinderen van Matthijs Noë:

A) Uit het eerste huwelijk met Marie Van Acker:

Judocus Noë(B II a)
° tussen 1645 en 1653
x 29-4-1673 Anna Beelaert
† Lembeke 22-11-1695
Georgia Noë
° tussen 1645 en 1653
Huwde in Eeklo op 27-7-1677 met Petrus Meire.
Ze zijn allebei overleden in Waarschoot, Georgia op 15/10/1681 en haar echtgenoot op 19/3/1690
Livinus Noë
° Eeklo 20-2-1653
† Eeklo 4-5-1669
Georgius Noë
° Eeklo 13-2-1655
x Joanna Mahieu
† Maldegem 10/2/1689
Matthias Noë (B II b)
° Eeklo 21-4-1657
x Eeklo 3-8-1677 Catharina Cromheecke
† Waarschoot 14-1-1696
Judoca Noë
° Eeklo 23-5-1659
x Eeklo 16-2-1681 Judocus Basselaer (° Eeklo 20/6/1658 - † Eeklo 29/9/1729), zoon van Gerardus en Petronelle Roegies.
† Eeklo 19-6-1734
Judoca is 8 keer bevallen:
- Petrus Basselaer
  ° Eeklo 25/12/1681
  Huwde in Eeklo op 28/5/1710 met Joanna Ryckaert (° Eeklo 3/4/1677 - † Eeklo 12/5/1714, dochter van Judocus en Joanna Vande Kerchove.
- Petronilla Basselaer
  ° Eeklo 19/1/1684
- Livinus Basselaer
  ° Eeklo 23/3/1687
- Cornelius Basselaer
  ° Eeklo 16/6/1688
- Judoca Basselaer
  ° Eeklo 9/2/1690
- Maria Basselaer
  ° Eeklo 28/1/1693
- Judocus Basselaer
  ° Eeklo 2/5/1696
  † Eeklo 6/5/1696
- Joseph Basselaer
  ° Eeklo 10/6/1697

B) Uit zijn tweede huwelijk met Maria Willems:

Elisabeth Noë
° Eeklo 12-5-1672
Kort na haar vader in 1676 overleden.
Petrus Noë
° Eeklo rond 1674
† 1676

Op 16/12/1676 wordt een verdeling opgesteld tussen de kinderen van Matthys en Jooris Meere. Hieruit vernemen we dat het tweede kind van Matthys bij Marie Willems de naam Pieter kreeg en dat hij overleed tussen het afsterven van Matthys en het opmaken van de staat van goed. Door een hiaat in de parochieregisters in Eeklo kunnen we noch de geboortedatum, noch de overlijdensdatum vermelden.
Hieronder het document van de verdeling gevolgd door de transcriptie.

Klik op de afbeelding hieronder voor een grotere copij ervan.

Liquidatie tusschen Jooris Meere als in huwelijck hebbende Marie Willems, dewelcke tevooren w(eduw)e was van Matthys Noe ende daer tevooren van Joos de Bruune ter eender, Joos, Joan(ne)s ende Matthys Noe dry sonen van(de) voorn(oemde) Matthys gheprocreert aen Mayken Van Acker, Pieter Meere als in huwelijck hebbende Jooryne Noe, ende Joosyne Noe twee dochters oock van voorseide Matthys, kinde(ren van de) selve Mayken Van Acker.

We zullen, voor alle duidelijkheid, vanaf hier in dit werk, Judocus (B II a) en zijn afstammelingen "de tak Eeklo" noemen. Bespreking van deze tak begint hier.

Broer Matthias (B II b) en zijn afstammelingen vormen vanaf hier "de tak Boekhoute" waarvan de bespreking hier begint.

Onze Noë Welkom-blz
Overzicht
Inhoudstafel
Deze NOE webstek doorzoeken

Meer stambomen
Het Meetjesland