Heemkundige topprestatie

Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1970, 3de jaargang, nr. 3

Heemkundige topprestatie

Velen onder ons hebben reeds heemkundige musea bezocht, hier of in het buitenland. Maar nog altijd zijn er, die niet schijnen te weten dat er te Nevele, een mooie landelijke gemeente in het zuiden van het Meetjesland, een zeer origineel en merkwaardig heemmuseum bestaat.

Zo pas werd er daar ook een nieuwe, heemkundige kring gesticht: «Het Land van Nevele». Nadere inlichtingen over de werking, de plannen en publicaties kunnen bekomen worden bij de heer J. Taeldeman, Poeldendries, 11, Landegem (Tel. 09/74.58.17).

Nevele, met zijn 2700 inwoners, is een oud centrum, met een mooie kerk en zetel van een dekanaat en een vredegerecht. Men leeft er hoofdzakelijk van de landbouw, maar daar zijn ook enkele kleine bedrijven en verschillende ambachtslieden. Eén van deze laatste is de heer Ant. Janssens, die een schrijnwerkerij en meubelzaak uitbaat. Als liefhebber beoefent de heer Janssens sedert ruim dertig jaar de heemkunde, maar dan op een uitzonderlijk doeltreffende manier.

Een hoekje van het heemmuseum «Rietgaverstede» te Nevele.
(Foto R. Tondat)

Reeds kort vóór de jongste wereldoorlog zag de heer Janssens duidelijk in, hoeveel voorwerpen, technieken, ambachtstuigen en gebruiken begonnen te verdwijnen. Gedurende de oorlogsperiode startte hij dan met een verzameling, waardoor hij wenste zoveel mogelijk voor het nageslacht te bewaren. Wanneer hij méér dan twintig jaar verzameld had, bouwde de heer Janssens met eigen middelen zijn eerste zaaltje voor het uitstallen van de vele bewaarde voorwerpen. In 1965 volgde een uitbreiding, een derde zaaltje kwam klaar in 1967 en het vierde zal af zijn in 1971.

Laat ons nu eens dit echte museum binnentreden, om het ontzaglijk werk te bewonderen, door één enkel begeesterd man gepresteerd.

Vooreerst komen we in aanraking met de voorhistorie en allerlei voorwerpen uit de vroegste tijdperken, gevonden bij het uitbaggeren van de verschillende waterwegen der streek en bij enkele plaatselijke opgravingen. Kaarten geven een duidelijk beeld van het ontstaan en de groei van Nevele, zijn geschiedenis en feodale indeling, naast andere bescheiden en documenten over beroemde personen, plaatselijke muziekmaatschappijen en verenigingen. In het midden van deze plaats vinden wij een grote glazen kast, waarin wij alles te zien krijgen over het vroegere tramverkeer, in beeld en schrift.

Links bevindt zich het kuipersmaterieel, rechts de klompenmakerij, een oud haardvuur met alle toebehoorten en daarvóór de vroeger bekende, in zand gestrooide siermotieven; verder nog vele verschillende oude ambachtstuigen, gereedschap en huishoudelijke voorwerpen, een gans stel petroleumlampen, porseleinen beelden en allerhande koperwerk.

De tweede plaats biedt ons meer een beeld van de vroegere klederdrachten en de binnenhuisgewoonten, waarbij men vaak verstomd en bijna onbegrijpend staat over de geduldige en soms zo eenvoudige vroegere vrijetijdsbesteding. Een weinig verder geven aangrijpende foto's de oorlogstragedie van het gemartelde Vinkt weer. Bij het zien van de verzamelde wapens en de uniformen uit beide wereldoorlogen, komen ons onbewust een ganse reeks gebeurtenissen en minder aangename herinneringen voor de geest.

Daar kan men eveneens een flinke verzameling fietsplaten van Oost-Vlaanderen bewonderen, alsook oude autonummerplaten ; moest men deze laatste nu nog gebruiken, zij zouden soms de helft van onze kleine wagens bedekken en verbergen ! Een gedeelte van het fotografisch archief is zichtbaar in de stand over het Nevelse en geeft beelden weer van allerlei vroegere culturele manifestaties, maatschappijen, gebouwen, straten, boerderijen, kerkelijke en wereldlijke gezagdragers, enz. Ook de brandweer is hier goed vertegenwoordigd, zelfs met enkele blusapparaten en pompen; documenten en foto's geven een zeer duidelijk overzicht van de groei en ontwikkeling van de Nevelse brandweer.

In de laatste kamer, die nu door de heer Janssens in gereedheid wordt gebracht, zal de letterkunde thuis horen, met vooral Cyriel Buysse, de Gezusters Loveling e.a. aan de top. Er zijn heel wat persoonlijke handschriften voorhanden.

Verder beschikt het museum nog over een foto-film-dia-archief, dat de werking en functie van de oude beroepen weergeeft. Een grote inspanning wordt gedaan voor het vastleggen van de oude streektaal en alles wat daarmee verband houdt. Op het einde van de tuin is er nog een gedeelte voorzien voor het rollend materieel uit de landbouwwereld; allerlei karren, wagens en voertuigen schenken ons even een sentimenteel gevoel en doen ons de bittere werkelijkheid van de vroegere, harde tijden vergeten.

Bij het verlaten van het museum vinden wij eindelijk ook nog een mooi ingerichte ruimte, voorzien van oude landbouwvoorwerpen, zoals karntoestel, boterstanden, afroomschotels in aardewerk, teilen, brouwersgereedschap, enz...

In dit kort en zeer onvolledig artikel wordt de aandacht gevraagd voor het prachtig werk dat de conservator van dit museum, de heer Ant. Janssens, met eigen middelen heeft verwezenlijkt en nog steeds verder uitbouwt. Hij verdient de hoogste lof en dank ! Wij kunnen hem met vele middelen en op verscheidene wijzen helpen, maar vooral door zijn museum te gaan bezoeken, het liefst de zondagnamiddag. Men wordt er vriendelijk rondgeleid en krijgt tevens alle nodige uitleg vanwege de heer Janssens zelf. Iedereen is steeds welkom te Nevele-Dorp, in het bewonderenswaardig heemmuseum «RIETGAVERSTEDE».

R.T.

Separator

Inhoudstafels

1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977
1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking : 21-04-2021
Copyright Notice (c) 2024