Oude herbergbenamingen

Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1969, 2de jaargang, nr. 4

oude herbergbenamingen

Schreeuwende brouwerijreklames en nietszeggende opschriften hebben in de meeste gevallen de oude, uithangborden van onze dorpsherbergen vervangen. Wij lezen nu, tot vervelens toe: Café William, Belga, Sportwereld, Voetballokaal, Hotel des voyageurs enz... Om het zaakje te kruiden of althans wat pikanter voor te stellen, komt daar vaak nog bij: «Chez Loulou» of «Bij Mimi».

Hoeveel echter en zinvoller waren de oude, landelijke benamingen van onze vroegere taveernen en afspanningen, met hun zware, lage balken, hun tapkast en buffet, hun kaarttafeltjes en bolbaan vóór de deur. Daar voelde men zich rustig worden en gelukkig er een pint te kunnen drinken. Daar was geen lawaaierige muziek, doch er heerste een sfeer van geborgenheid, gemoedelijkheid en Vlaamse hartelijkheid. Het uithangbord straalde reeds die sfeer uit!

Wij herinneren ons zo: «In de blauwe kruik verkoopt men drank - Afspanning» en «Het Pannenhuis» te Assebroek; «Het Schaak» te Beernem, Oedelem, Oostkamp en Sint-Kruis (Brugge); «De Hoorn» te Moerkerke en Oedelem; «Het Damberd» te Adegem; «De Zwaan» te Knesselare (1488) en te Zomergem, beide vergaderplaats voor de wethouders; «Het Lam» en «De Gans» te Aalter, enz...

In 1680 telde Knesselare tien herbergen: «De Zwaan», bij de kerk, op de hoek van de Veldstraat ; «De vier Heymanskinderen», gesloopt omstreeks 1925, op de hoek van Klooster- en Hellestraat ; «De Franse Schilt» op de wijk Dries, nabij de Pietendriesmolen ; «Lettenburg» of «De Stalen Anker»; «De Puyrapere», nabij Levendale (Zeger Honninshof); «De Couckestraete»; «De Prince Cardinael», wethuis van de Graaflijkheid binnen Knesselare; «De Hoekestraat» of «Den Aert van het Brandhout» ; «De oude Grande Mere», bij de Vaart, op de grens met Aalter ; nog een oude herberg zonder uithangbord.

Een «Franse Schilt» was een geldstuk, waarop het wapenschild van Frankrijk voorkwam. Ook Lotenhulle bezat een herberg met dezelfde naam. «De Puyrapere» zinspeelt zeer waarschijnlijk op het folkloristische gebruik van de puitenkoersen of puitenraperij, die tot vóór 1914 ook te Knesselare in zwang waren, vooral bij wijkkermissen. Vier personen werden op een rij geplaatst, elk voorzien van een platte kruiwagen; men zette een grote kikvors of puit op elk vehikel, het teken werd gegeven en zo vlug mogelijk moesten de vier medespelers de eindstreep trachten te bereiken, een honderdtal meter verder; wipte de puit van de kruiwagen, dan moest men telkens halt houden, het dier weer vangen, opnemen en terugplaatsen; wie het eerst aankwam, met de kikker netjes op de kruiwagen, was de winnaar. Na al het vertoon in groepen van vier volgde de afkamping onder de winnaars, voor de eindprijs. De kinderen noemden dit volksspel hier «naaktepuitkoers». Een «aart» is een opslagplaats, hier in dit geval voor brandhout, nabij het kanaal Brugge-Gent. De «Oude Grande Mere», in Buntelare, moet opgericht zijn bij het delven van de vaart, omstreeks 1620, toen een oud moedertje drank begon te schenken voor de delvers, die meestal van Franse en Engelse nationaliteit waren; zij zullen haar grand'mère = grootmoedertje genoemd hebben. Een andere herberg «De Grande Mere» werd opgericht met toelating van 17 juni 1775, rechtover de oude, die dan ook nog bleef voortbestaan.

In 1779 waren er nog drie drankhuizen bijgekomen: «Sint-Hubertus», op het dorp, gemeentehuis in 1900 en geopend in 1755; «De Lockewee», in Langedonk, opgericht in 1734 bij het begin van de Lokeslag (wee = weide); en «De Gouden Leeuw», ontstaan in de Hoekestraat, in 1749, met octrooi van de heren van het Land van de Woestijne.

Later ontstonden nog op het dorp: «De Engel» (nu Wilfried Van Hooreweghe, hoek Kerkstraat, winkel, doch geen herberg meer), benaming die in de 19e eeuw vervangen werd door «De Bonte Koe, bij Rozeke» ; «In den Appel», nu «Het wit Paard», bij Verhoestraete en «Willem Tell».

In 1944 waren er te Knesselare officiëel vijftig herbergen. Enkele uithangborden daarvan vermeldden: Het Boldershof, De oude Linde, De vier Wegen, 't Dorpszicht, Het Huis van Commerce, De grote Pint, De Vismijn, Overleie, De Lusthof, De Wagenmakerij, De Molenwegel, De Tramstatie, enz...

Zestig jaar geleden bestond in de Geuzestraat nog het oude herbergje «In het Pellerijn» (Jozef Goegebuer), dat herinnerde aan het pilorijn aldaar, waar vierschaar werd gehouden voor de heerlijkheid van de Graaflijkheid binnen Knesselare.

A.R.

Separator

Inhoudstafels

1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977
1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking : 21-04-2021
Copyright Notice (c) 2024