Wieze van 't Kruisken en Gust Pom-Pom

Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1971, 4de jaargang, nr. 2

Wieze van 't Kruisken en Gust Pom-Pom

Weliswaar met een minder gecultiveerde historiek en van veel recentere data dan hun soortgenoten uit de Boelare, mogen deze reuzen tot de schoonste Meetjeslandse exemplaren gerekend worden.

«Uit het volk, voor het volk» was de leuze die op het Kruisken gehuldigd werd... en met succes.

Evenals de meeste wijkkermissen is ook deze ontsproten uit een eenvoudige herbergkermis.

In de Vrombautstraat stond een herberg «Het Kruisken», rond 1825 bewoond door Bernardus Rommel. In 1829 verlaat hij «Het Kruisken» om zich te vestigen in de nieuwgebouwde herberg «In den Rabautswegel» gelegen in de Kerkstraat. August Rommel, afkomstig van Knesselare, volgde hem op. Amelia, zijn dochter, huwde in 1856 met Ivo Van Veerdegem, wever. Het is door de ijver en de ondernemingsgeest van deze Ivo dat de kermis «Het Kruisken» uitgroeide tot een waar spektakel. Meer dan een halve eeuw woonde hij in deze herberg, had zes kinderen waaronder «Mietje», het meest geliefde meisje van de wijk.

Nu nog, zij het dan bij de ouderen, leeft Mietje nog steeds in de volksmond.

Tijdens de kermis stonden er kramen langsheen de weg in de Vrombautstraat. Er werden macarons verkocht, noten, boterschelen en de vermaarde schietspoelen, dit was een soort appeltaart. Daags voordien werden appelen geschild, soms in een grote kuip gegooid en met een spade bewerkt. Daarna werden ze in taarten gebakken.


De reuzen «Wieze van 't Kruisken» en «Gust Pom-Pom» te Eeklo.
(Foto's Erik De Smet).

In het dreefken stond een danstent en menig huis werd tijdelijk omgevormd tot geheim cafeetje, waar geschonken en gedanst werd.

In de periode tussen 1870 en de eerste wereldoorlog kwam een nieuw spel naar voor, dat zeer in de smaak viel van het kermisvierende volk.

Op een blok lagen grote stukken taaie peperkoek. Met een houten, stompe bijl mocht men voor een half duitje een stuk afslaan, zo groot als men maar kon. Het spreekt vanzelf dat dit kraampje heel wat bijval had.

Na de eerste wereldoorlog verdween deze intens gevierde kermis volledig.

Circa dertig jaar moest men wachten tot op een eerder verrassende wijze Kruiskenskermis herboren werd.

In augustus 1947 was het gezin De Coninck een dagje uit geweest naar zee. Daar dit uitstapje samenviel met de verjaardag van mevrouw De Coninck hadden een paar fantasierijke buren van de afwezigheid gebruik gemaakt om voor de deur van het echtpaar een triomfboog op te timmeren. Bij hun thuiskomst werd een kleine pikante plechtigheid gehouden. Celina werd op een stootkar geplaatst en de tocht ging van herberg tot herberg. Weldra had zich een ganse stoet achter de kar gevormd. Wanneer zich volksvrienden als A. De Coninck, A. Vande Woestijne, M. Meiresonne, H. Lampaert. G. Haeck en G. Pattijn onder het juk plaatsten, dan rolde de wagen... en het waren juist deze mensen die er iets in zagen.

Kruiskenskermis werd herboren.

Het succes van deze wijkkermis die was uitgebreid tot een zestal straten bereikte zijn hoogtepunt in 1958.

Naar het voorbeeld van hun stadsgenoten, zou ook de bevolking van 't Kruisken tot de reuzenfamilie toetreden.

Veel wikken en wegen over het te scheppen personage kwam er niet aan te pas.

In het resolutieboek van de inmiddels opgerichte dekenij «Vreugde en Zorg» lezen we :

«... teneinde degene te huldigen die het grootste aandeel hadden in het tot bloei komen van de kermis, heeft het bestuur besloten MIETJEN VAN 'T KRUISKEN de in de volksmond nog steeds voortlevende dochter van Ivo Van Veerdegem, te vereeuwigen onder de vorm van een reuzin, die echter de naam van de eerste dekenin van 't Kruisken, WIEZE VAN 'T KRUISKEN, zal dragen. Dit ook om het feit dat de wijk Kruisken ondertussen een gebuurtedekenij is geworden, te herdenken...»

Op zondag 28 september 1958 werd, onder massale belangstelling, «Wieze» gehuldigd.

Voorafgegaan door de muziekmaatschappij der stedelijke Brandweer, de gloed-nieuwe folkloregroep «Boerkens en Boerinnekens van 't Kruisken», de open wagen met de eerste dekenin mevr. Marie-Louise De Meyere, echtgenote Teugelmans en ere-voorzitter Edgard Robert, de reuzen Montje, Mantje en Rafke uit Assenede, de reuzen Gratiaan en Ermelinde uit de Boelare, stapte onze nieuwgeborene door de stad. Vervolgens was er een huldiging op het stadhuis met de overhandiging van het traditionele paspoort (... dat naderhand ook onvindbaar bleek ?). Tot laat in de nacht, of beter gezegd tot vroeg in de morgen, lieten de herbergiers van het Kruisken die keer hun kraan lopen.

Wie Wieze heeft gekend, vindt in de schepping van dit kunstwerk ongetwijfeld de trekken van deze sinds 1968 overleden sympatieke levenslustige vrouw terug. Met haar gestalte van circa 3,70 meter, staat ze zeker haar mannetje in de reuzenwereld.

De kledij is eerder sober, alledaags maar van een onberispelijke snit: Zwarte rok, witte bloes met rode bolero. Deze laatste kreeg ze pas 2 à 3 jaar later.

De kevie werd samengesteld uit buizen door dhr De Coninck.

Om de wijkkermis nog meer luister bij te zetten, werd op 1 oktober 1961 ook de echtgenoot van «Wieze», dhr Teugelmans Gustaaf, in de reuzenfamilie opgenomen, onder de naam van «GUST POM-POM VAN DE ROZE».

Naar we konden vernemen zou «pom-pom» een lapnaam zijn, door Gust zelf naar voor gebracht, wanneer hij toevallig eens te diep in het glas had gekeken. De «Roze» is één van de zes straten van de huidige wijk Kruisken, waar het reuzen paar zijn levensjaren sleet.

Bij de huldiging was toch niet meer dat laaiende enthousiasme van weleer aanwezig. Buiten Boelare's reuzenpaar en de harmonie «De Eendracht» uit Waarschoot waren geen vreemde groepen meer aanwezig.

«Gust» gaat gekleed als een eertijds typisch Meetjeslandse landbouwer: Zwarte vest en broek uit ruwe stof en een dito pet met lange «vooi».

De kevie welke hier uit hout bestaat, werd vervaardigd door dhr Lampaert Marcel.

Jaarlijks, de laatste zondag van september ofwel de eerste zondag van oktober, trekt het reuzenpaar stoetsgewijs door de straten van Eeklo. Eveneens zijn het veel gevraagde gasten op de nog bestaande ommegangen in het vlaamse land.

Hoewel de aloude wijkkermissen in de jongste jaren steeds meer in onbruik geraken, mogen we 't Kruisken toch één van die taaie groepen noemen, die volhouden.

Dit zijn dingen die niet zouden mogen verloren gaan, omdat zij zo typisch zijn voor het Meetjesland.

DE SMET E.

__________________________

(Mondelinge mededeling van mevr. De Coninck Celina, waarvoor mijn oprechte dank.
Programmaboekjes kermis.
SA Eeklo, ongeklasseerd archief.)

Separator

Inhoudstafels

1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977
1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking : 21-04-2021
Copyright Notice (c) 2024