Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1979, 12de jaargang, nr. 4

MENGELINGEN OVER DE
PAROCHIE  'S GRAVENJANSDIJK (4)

Dame Agnes kwam toen terug naar haar vroegere post en Dame Augustine moest weerom haar zelfde plaats innemen als in 1944.  In 1952 kwam E. Moeder Clothilde terug uit Rwanda, voor een jaar op rust.  De oversten brachten haar daarvoor naar de stilte van 's-Gravenjansdijk op 24 oogst 1952.  En op 6 januari 1953 werd Dame Clotilde reeds definitief "Mère Clotilde" te 's-Gravenjansdijk...

Ontspanning in de tijd van toen... Personen: Alice Beernaert, Marie Van Wiemeersch, Alice Van Wiemeersch, Honoré Faict, Julia Van de Rostijne, Aloïs De Krijger, Cyriel Steyaert, Cyriel De Vrieze, Oscar Beernaert en Oscar Van den Bossche. Onderaan: Clement Beernaert en Theofiel Beernaert (Fiester de koster).

Moeder Clotilde deed zeer veel verbeteringen aan de schoolgebouwen.  Nieuwe vloeren werden aangelegd in de twee klassen van het gelijkvloers.  Borden met katrol werden vervangen door mooie borden, vast aan de muur, met draaivleugels; houten schutsels herverfd in kreemkleur.  Maar de grootste en nuttigste verbetering was het plaveien van de speelplaats.  Langs de inspectie om werd een aanvraag gedaan bij het gemeeente­bestuur, om toelagen voor dit kostelijk plaveiwerk te bekomen.  Er werd evenwel niets toegezegd en toen kreeg men de toelating vanwege Z.E. Dame Prieure te Oudenaarde om dit werk zelf te doen.  Z.E.H. Soens stelde er het grootste belang in.  De aannemer was Cyriel Fordeyn.  Metselaars en metsersknapen waren: Alfons Van Wijnsberghe, Omer Scheer, Clement Haertjens.

In 1953 verving Dame Andrée Dame Lucie, die naar BasseveldeCentrum vertrok.  Dame Andrée, Juffrouw Leopoldine Nissens, overleed te Oudenaarde en werd er begraven op 2 oktober 1955.

Het gevonden "Dagboekje" geeft verder nog de staat van het personeel aan de school te 's-Gravenjansdijk:

Kleuterklas: Juffrouw Georgette De Meulemeester uit Sint-Margriete, 1955; 1ste graad: Juffr. Van Hevele, Juffr. De Zutter, Juffr. Schietse, Mevrouw Last-De Smet; 2de graad: Juffr. De Marlie, in vervanging van Juffr. Polfliet, die dienst deed van 1947 tot 1952; Juffr. De Marlie, afkomstig van ter plaatse, trad in het huwelijk en verhuisde naar Zelzate; zij bleef in dienst tot 1959.  Mevrouw Lampo-De Craene, uit Waarschoot, deed één jaar dienst.

Juffrouw Godelieve Debbaut uit Sint-Laureins werd benoemd en trad in dienst op 1 september 1960; in de 3de en 4de graad fungeerde van 1936 tot 1944 Dame Augustine = Augusta Verstraete, uit Kaprijke; van 1944 tot 1946 Dame Bernarde = Alma Vercauteren, uit Boekhoute; van 1946 tot 1949 Dame Agnes = Elvire D'Haeyer; van 1949 tot 1961: Dame Augustine, die op 6 januari 1959 ook als overste aangesteld werd te 's-Gravenjansdijk, daar de termijn van Mère Clotilde verstreken was.  Dame Clotilde bleef echter op de Dijk als econome.

Moeder Marcella wordt aangeduid als overste te 's-Gravenjansdijk op 20 augustus 1961.  Dame Bernarde wordt schoolhoofd met klas en titularis van 5-6-7e leerjaar.  Juffr. Debbaut krijgt de 2de graad (3e en 4e leerjaar), Mevr. Last-De Smet 1e en 2e leerjaar en Juffr. Georgette De Meulemeester de kleuterklas (3e, 2e en 1e jaar).  In 1960-61 telt de kleuterklas 28 leerlingen en de lagere school 57 kinderen.  De communauteit bestaat nu uit: Moeder Marcella, Dame Clotilde, Dame Bernarde, Dame Monique en Dame Andrea (uit Leupegem gekomen op 22 augustus 1961).

In augustus 1962 wordt er beslist dat de zusters - zoals bij de start ! - weerom elke dag naar Bassevelde-Centrum zullen komen.  Zuster Marcella, Zuster Monique en Zuster Bernarde blijven te Bassevelde; Zuster Clotilde en Zuster Lucie blijven op de Dijk.  Zuster Andrea gaat naar Leupegem.  Zuster Leopolda en Zuster Els komen naar hier.

Voor het schooljaar 1962-63 zijn er drie lagere klassen met 55 leerlingen en één kleuterklas.  Zuster Lucie krijgt de kleuters toegewezen, Mevr. Last-De Smet 1e en 2e leerjaar, Mevr. Godelieve Poppe-Debbaut 3e en 4e, Zuster Els 5e en 6e leerjaar.

Gedurende het schooljaar 1963-64 zijn er nog drie lagere klassen, doch één ervan is bedreigd.  De geboortecijfers en het aan tal leerlingen dalen voortdurend.

In 1964-65 kan men slechts starten met twee lagere klassen en één kleuterklas.  Mevr. poppe-Debbaut neemt nu 1e, 2e en 3e leerjaar, Zuster Els 4e, 5e en 6e.  Het 3e leerjaar komt regelmatig eens bij Zuster Els voor Godsdienst en Werkelijkheidsonderricht (sommige lessen).

Onze trouwe kerkbediende "Ponne" (Raymond De Vos), baljuw, suisse ofte "pijke".

Voor het schooljaar 1965-66 ziet de toestand er als volgt uit: 1e en 2e leerjaar tellen samen 21 leerlingen (Mevr. Poppe-Debbaut); in 3e, 4e en 5e zijn er 26 leerlingen (Zuster Els); de rollen zijn nu omgekeerd: de kinderen van het 3e gaan thans regelmatig bij Juffr. Godelieve Debbaut voor de lessen W.O.  Zo pas werd het laatste deel van de lokalen geverfd; gans de school kreeg een beurt.

Zuster Els wordt in september 1966 overgeplaatst naar het B.L.O. te Oudenaarde en Zuster Kathleen vervangt haar.

Schooljaar 1966-67: een kleuterklas met 20 kleuters (Zuster Lucie); 1e en 2e leerjaar met 19 kinderen (Mevr. Poppe-Debbaut); 3e, 4e, 5e sn 6e leerjaar met 23 leerlingen (Zuster Kathleen, schoolhoofd).

Schooljaar 1967-68: 15 kleuters (Zuster Lucie); 1e, 2e en 3e leerjaar met 26 kinderen; 4e, 5e en 6e leerjaar met 16 leerlingen (Zuster Kathleen).  De centrale verwarming wordt gestookt met mazout.

Schooljaar 1968-69: 21 kleuters (Zuster Lucie); er is geen eerste leerjaar; 2e en 3e leerjaar met 15 kinderen (Mevr. Poppe-Debbaut); 4e, 5e en 6e leerjaar met 22 leerlingen (Zuster Kathleen).

Schooljaar 1969-70: 19 kleuters (Zuster Lucie, in ziekteverlof vanaf 19 februari 1970 en vervangen door Juffr. Arlette De Smet, uit Bentille, Sint-Jan-in-Eremo); twee lagere klassen met een totaal van 40 leerlingen, verdeeld als volgt: 1e lj. 11; 2e lj. 0; 3e lj. 8; 4e lj. 6; 5e lj. 11 en 6e lj. 4; 1e en 3e leerjaar komen bij Mevr. Poppe-Debbaut; 4e, 5e en 6e bij Zuster Kathleen.

Schooljaar 1970-71: Zuster Angélique en Zuster Arnolda verlaten definitief "den Dijk", met Nieuwjaar 1971; Zuster Lucie is nog steeds in ziekteverlof; er zijn 16 kleuters in 3e, 2e en 1e kleuterklas samen (Mevr. Arlette Vercauteren-De Smet); de twee lagere klassen tellen  samen 35 leerlingen en vertonen volgende spreiding: 1e lj. 4; 2e lj. 11; 3e lj. 0; 4e lj. 8; 5e lj. 6; 6e lj. 6.

Schooljaar 1971-72: Zuster Lucie is nog steeds met ziekteverlof; er zijn 17 kleuters in de kleuterklas (Mevr. Vercauteren-De Smet); Zuster Kathleen verlaat 's-Gravenjansdijk en wordt klastitularis van het 6e leerjaar aan de lagere meisjesschool te Bassevelde-Centrum".

Tot zo ver dit "Dagboekje".

Op 20 augustus 1961 jubileerde E. Moeder Augustine en nam afscheid van "den Dijk".  Een dagbladartikeltje van toen vertelt:

"De parochie 's Gravenjansdijk te Bassevelde was zondag in feeststemming en toch zag men hier en daar door een oud-leerling een traan wegpinken.  Elkeen kende zo goed de Z.E. Moeder Augustine, die sedert 20 jaar elk kind van de parochie in haar school kreeg en de weg wees in het leven.  Het was feest, maar het was gedempt, omdat niet alleen het 25-jarig kloosterjubileum gevierd werd, maar dat het tevens de afscheidsdag was van de zo beminde Moeder, die aangesteld werd als Moeder-Overste van het klooster te Leupegem.  Vanwege de orde van de E.E. Dames Bernardinnen waren aanwezig: de Z.E.H. Vindevogel, algemeen directeur; de Z.E. Moeder Priorin van Oudenaarde; de Z.E. Moeder Bernina uit Bassevelde en de Moeder Lucienne, uit Leupegem.  Een plechtige dank- en jubelmis werd opgedragen door E.H. Willems, coadjutor op de Landsdijk, met daarna een bloemenhulde, die de Jubilares niet rap zal vergeten..."

Op zekere dag in december 1970 kreeg de nieuwe pastoor van 's Gravenjansdijk het bezoek van de laatste twee alhier verblijvende zusters, de Dames Arnolda en Angélique, om het spijtig nieuws mee te delen, dat de Congregatie der Bernardinnen besloten had - bij gebrek aan roepingen en kloosterpersoneel - het klooster van de Landsdijk op te geven en de laatste twee zusters weg te trekken.

De parochiegemeenschap van 's-Gravenjansdijk zonder kloosterzusters !

De pastoor vroeg onmiddellijk een dringend onderhoud aan bij Z.E. Moeder Priorin te Oudenaarde.  Maar het bleef bij de overigens verklaarbare beslissing:
"Onze congregatie kan niet meer...  Het klooster zal verlaten worden, alleen de school zal blijven".

De mare "De zusters verlaten den Dijk en het klooster wordt verkocht !" liep als een vuurtje rond onder de bevolking.  De mensen uitten hun mistevredenheid hierover op de volgende wijze.  Op Kerstdagmorgen 1970 werd de straat, de macadamweg vóór klooster, pastorie en kerk, met een tekst in grote, witte kalkletters beklad:
"IN EEN KLOOSTER MOETEN ER ZUSTERS ZIJN !  GEEN LEEGSTAANDE GEBOUWEN !  MOEDER OVERSTE WEES EENS FIJN, LAAT DE LANDSDIJK ZONDER GEEN KLOOSTER ZIJN !  LAAT DE RUSTENDE ZUSTERS OP DE LANDSDIJK ZIJN !"

Klasfoto uit 1924:

Boven, van links naar rechts: Albert Meulebroeck, Remi Nuytinck, Albert Meulebroeck, Charles De Vos, Albert Gillis, Emiel Cretel, Albert Hugaert, Lionel Maenhout, René Vanden Hende, Albert Vande Veire, Raymond Orleans, Remi Martens. Tweede rij, van links naar rechts: Germaine Lievens, Remi De Clercq, Remi Vanden Hende, Omer Verweire, Raymond Van de Veire Marcel Leroy, Emile Verweire, Albert Vercauteren, Marcel Roegies, Margriet Pieters, E. Dame Stanislas. Derde rij, van links naar rechts: Rachel Martens, Maria De Vos, Elisabeth Verweire, Maria Hollebosch, Rachel Verweire, Irma Stuyvaert, Maria Moens, Aline De Smet, Rachel Gillis, Elza Versluys, Palmyre Van Wiemeersch. Vooraan: Anna Soetaert, Bertha Van Vooren, Elisabeth Soetaert, Elisabeth Van Vlaenderen, Albertine Van Vlaenderen, Rachel De Greve, Bertha Plog, Leona Meule broeck.

Niets kon echter baten.  Tussen Kerstmis en Nieuwjaar daarop volgend, verlieten de "Dames" voorgoed de Dijk.  Deze toestand schiep problemen, allereerst voor de pastoor.  Wat met het kloostergebouw ? Wat met de kapel, het altaar, de kunstglasramen ?...

Dagen en nachten brengen raad.  Menig woordje werd nog gewisseld.  De Congregatie der Bernardinnen deed «'n chique geste».  Het mooie, marmeren altaar (bleu-belge) en de kunstglasramen werden aan de kerk van 's-Gravenjansdijk geschonken.  Het uitbreken en verplaatsen geschiedde op de kosten van de Kerkfabriek.  Voorlopig werden de klooster­gebouwen opengesteld voor parochiale doeleinden en vergaderingen.

Vanwege de Dijk: Dank U, Dames !

Pastoor Bernaert gaf een nieuwe bestemming en benaming aan het klooster, nl. "HEEM-TER-DIJKEN !" Dit heem werd opengesteld voor jeugdgroepen en voor de plaatselijke gepensioneerden.  Ten slotte werd het kloosterhuis aangekocht door een priester-arbeider, E.H. Emiel Blommaert, dd. onderpastoor te Boekhoute.  Heem-ter-Dijken werd een jeugdcentrum of -herberg, aangesloten bij het Hoofdbestuur der Jeugdherbergen te Mechelen, voor bivak-, kampeer- en andere bezinningsdagen voor de jeugd.  Ja... wat kunnen de tijden en de doelstellingen vlug veranderen !

Klasfoto uit 1924:

Boven, van links naar rechts: Cyriel Antheunis, Pierre Beernaert, René Van Wassenhove, Remi Moens, Marcel Van den Bunder, René Versluys, Omer Leroy, Cyriel Van Vlaenderen. Midden, van links naar rechts: Clara Calseyn, Clara Vande Veire, Bertha Heyndricks, Margriet De Kesel, Antoinette Stuyvaert, Elza Staelens, Suzanna De Greve, Celina Wauters, Adrienne Faict, E. Dame Ambrosine. Vooraan: Maria Verweire, Margriet Leroy, Adrienne Meulebroeck, Zoë Goossens, Zoë Meulebroeck, Elza Versluys, Savenie De Greve, Germaine Moens.

De schoolbevolking op de Dijk ging intussen verder achteruit.  Jonge gezinnen weken uit en de geboortecijfers daalden nog.  In het jaar 1975, over het ganse land, ging men over tot een "rationalisatie" van het lager onderwijs.  Ook het schooltje van de Dijk ontsnapte daaraan niet.  Om te kunnen blijven bestaan moest het "aangehecht worden".  De meisjes­school te Bassevelde weigerde, want dan was het onmogelijk aldaar een zesde lagere klas te openen, waarvoor men op dat ogenblik voldoende kinderen had.  Gevolg... het schooltje van 's-Gravenjansdijk, tot dan toe afhankelijk van het Schoolcomité te Bassevelde-Centrum, moest op 20 augustus 1975 "fusioneren" met de vrije meisjesschool te Bentille (Sint-Jan-in-Eremo).  Het werd dus een wijkafdeling.

Klasfoto uit 1925:

Boven, van links naar rechts: Marcel Roegies, Albert Saey, Albert Meulebroeck, Emile Verweire, Anna Soetaert, Edgard Verweire, Rachel Gillis, Raymond Vande Veire, Remi Martens, Omer Verweire. Midden, van links naar rechts: Elza Nuytinck, Martha Hugaert, Maria Pieters, Margriet Pieters, Germaine Lievens, Margriet Soetaert, Margriet De Smet, Yvonne Theeuws, Rachel De Vrieze, Clara Vanden Hende, Irma Vande Veire, E. Dame Mère Françoise. Vooraan: Albert De Vos, Cyriel Meulebroeck, Gentiel Steyaert, Marcel Steyaert, René Van Wiemeersch, Albert Lybaert, Remi Saye, Remi Antheunis, Arsène Meulebroeck, André Goossens, René Leroy, Margriet Nuytinck.

De nieuwe Inrichtende Macht kwam onder het voorzitterschap van de pastoor van de Landsdijk en bestaat verder uit E. Zuster Marga van de Congregatie van Nederbrakel en secretaris Hilaire Van Nuffel, uit Bentille.

De aldus "vergrote" school telt nu volgende leerkrachten:

Te Bentille: E. Zuster Margriet Haeck, overste en directrice; Mevr. Francque-Boelens Lisette, Sint-Jan-in-Eremo; Mevr. Last-De Smet Aline, Watervliet.  - Kleuterleidsters: E. Zuster Julia De Pauw en Mevr. Lybaert-Bommelé Maria-Pia, Sint-Laureins.

In de wijkafdeling 's-Gravenjansdijk: Mevr. Poppe-Debbaut Godelieve, Bassevelde.  - Kleuterleidster: Mevr. Vercauteren-De Smet Arlette, Assenede.

De nieuwe, gefusioneerde school telde op dat ogenblik 137 leerlingen:

Te Sint-Jan-in-Eremo (Bentille) 49 in het lager en 47 kleuters; op de Landsdijk: 24 in het lager en 17 kleuters.  In totaal waren er dus vier lagere en drie kleuterklassen.

Op 1 oktober 1976 telde de school 139 leerlingen en op 1 september 1978 waren dat er 135 (61 in het lager en 74 kleuters).

Gaven onderricht op de Landsdijk (ad interim of vastbenoemd, ofwel als stagiaire); sinds 1 oktober 1936:

De Keyser Irma, De Paepe Elodie, Verstraete Augusta, Lievens Blanche, Thienpondt Agnes, De Smet Aline, Cool Aline, Van Over-Walle Paula (Zuster Lucie), Vercauteren Alma (Zuster Bernarda), Haverbeke Maria (Zuster), Buysse Helena, D'Haeyer Elvire, Claus Julia, Polfliet Angelica, Ryckaert Rosette, Van Hevele Marie-Louise, Faict Aliva, De Marlie Maria, Nissens Leopoldine, De Laender Marie-Louise, De Zuster Erna, Mevr. Dhaese-Vyncke: De Meulemeester Georgette, De Vos Nelly, Schietse Marie-Christine, Mevr. Lampo-De Craene, Wauters Annie, Debbaut Godelieve, De Laender Jeanne, Creve Marleen, De Busschere Rosanne, Van Laere Nadine, Andries Gisèle, De Smet Arlette, Mestdagh Marijke, Grijp Mia, Dierickx Lutgarde, Van de Voorde Brigitte, Van Leeuwen Godelieve, Mevr. Tollenaere-Vander Beke, Van Laecke Marie-Josée, Mevr. Hamerlinck, Annie Buysse, Juffr. De Meuf, Lieve Valcke.

Oud liedje, gezongen in de school te 's-Gravenjansdijk:

	Lied van Grave Jan
	Als Grave Jan bestierde 't land, Dat was een brave prince. Hij stool drie maten boekweitmeel, Van boekweit zonder krinten. Zijn vrouwe bakte 'r koeken mee Met appelmoes en pruimen En rolde en bolde dat het ging, Zo dik als mijn twee duimen. En Grave Jan die at ervan, Alsook Mevrouw Gravinne - Maar wijl er veel te vele was Zij moesten herbeginnen !

KERKELIJK EN PAROCHIAAL LEVEN

In 1905 kon dus op de parochie 's-Gravenjansdijk voor het eerst een georganiseerd kerkelijk en parochiaal leven beginnen.  De "eerste parochianen" konden - tot hun grote voldoening - ter plaats op geestelijke wijze bediend worden.  Het was een hele verandering !

Gedaan met het te voet naar Bassevelde-Centrum lopen, door die Dijkstraat of door andere veld- en binnenwegels, in plassende regen, of doorheen bittere koude en winterse sneeuw, voor het volbrengen van godsdienst- en schoolplichten !  De Dijkse kinderen liepen nu rustig alhier school.  De eerste goddelijke diensten en plechtigheden hadden op de nieuwe parochie zelf plaats: doopsels, huwelijken en uitvaarten.  De parochianen van 's-Gravenjansdijk werden voortaan door hun eigen pastoor ingeschreven en geboekt in de eerste kerk- en parochieregisters:
Eerste doopsel op 12 januari 1905, namelijk Cyriel De Tollenaere, zoon van Cesar, uit Boekhoute, en van Emilie Claeys;

Onder commando van Dame Raphaëlle:

Van links naar rechts: Albert Hugaert, Emiel Cretel, Marcel Leroy, René 'T Jampens, Albert Callemeyn, Albert Meulebroeck, René Vanden Hende, Albert Van de Veire, Raymond Dhondt.

Eerste huwelijk op 18 februari 1905, van Aloïs Jozef Kwekelberg uit Biervliet (Hoofdplaat) en Rosalie Haertjens uit Watervliet (Zwelthoek);

Eerste uitvaart op 9 januari 1905, van Donatus Van Steenberghe, zoon van Joannes Bernardus en van Francisca De Roovere;

Eerste plechtige communie in 1905 (in de houten kerk): Henri Meulebroeck, Charles Goethals, Cyriel De Vrieze, Arthur Dhooge, Henri Moens, Petrus Vals, Theofiel De Greve, Petrus Cocquyt, Clement Haertjens, Maria Buyck, Marie De Greve, Stefanie De Greve, Emilie Martens, Marie Steyaert, Elodie Verhasselt, Sidonie Pauwels en Clarisse Meulebroeck;

Eerste plechtige communie in de nieuwe kerk (1911): Cyriel Faict, Emiel De Greve, Cyriel Fordeyn, Philemon Martens, Achiel De Kezel, Alfons Braet, Cyriel De Meester, Cyriel Grawet, Zulma Dessomville, Alice Van den Bunder, Alice De Boever, Nathalie De Temmerman, Alice Goethals, Emma Van de Velde, Marie De Zutter, Maria Van Parijs, Emma De Guesquiere, Irma Dhooge, Clement Stuyvaert en Emilie Staelens.

Het eerste vormsel werd in de nieuwe kerk toegediend op 17 juli 1919, door Z.H.Exc. Mgr Emilius J. Seghers, bisschop van Gent.

Aanvankelijk werden de eerste misoffers opgedragen: in de week te 6.30 uur en 's zondags te 6.30 uur en te 9.30 uur (hoogmis).  Een Confrerie van het H. Sacrament telde vele leden; deze namen maandelijks deel aan biecht aan communie en dienden het Allerheiligste te vergezellen met brandende lantaarns in de processies.

Tweemaal 's jaars werd er een processie samengesteld en hield haar optocht.  Zij vertrok aan de kerk naar het kapelletje in de Dijkstraat (zegen), ging vervolgens naar het kapelletje op de Molenhoek (zegen), om dan terug te keren naar de kerk, alwaar het Te Deum werd gezongen en voor de laatste maal gezegend met het Allerheiligste.  Er was een eenvoudig, gemengd zangkoor, geleid door de muzikale talenten van Fiester de koster of van een kloosterzuster.

De Gedurige Aanbidding of Biddag werd telkenjare vastgesteld op 17 februari.  Er bestond contact tussen de parochie en de kloosterschool voor de catechese in verband met de eerste en de plechtige communie.

Op zon- en feestdagen waren er vespers en lof in de kerk.  De eerste vrijdag van de maand, ter ere van het H. Hart van Jezus, werd goed gevierd.  Een eerste grote volksmissie of zending greep plaats in 1912, gepredikt door de Eerw. Paters Redemptoristen.

Mettertijd verouderde en daalde de bevolking van 's-Gravenjansdijk.  Het bloeiend kerkelijk leven maakte een eerste crisis door.  De Bond van het H. Hart trachtte de afgezwakte Confrerie van het H. Sacrament te vervangen.  IJverige wijkmeesters namen deel aan een recollectie te Eeklo en veel mannen waren maandelijks aanwezig in hun Bondsmis.  Sedert 1971 werd de ietwat verwaterde Biddag opnieuw feestelijk gevierd, met een Gedurige Aanbidding gans de dag.  De christelijke bejaarden werden regelmatig samengebracht voor Kerst- en Paasvieringen.  Een Vrouwengilde van de Landsdijk zag het levenslicht voor bezinning, ontwikkeling en ontspanning.  Parochiaal en kerkelijk nieuws verschijnt geregeld in het weekblaadje "Rond de toren" (Uitgever E. Panis, te Bassevelde-Centrum).

De parochie 's-Gravenjansdijk bevat een "versplinterde" en gemengde bevolking, aangezien haar mentaliteit altijd onderhevig was aan drie verschillende gemeenten, waaruit zij gegrepen werd: Bassevelde, Watervliet en Boekhoute.  En de gezindheden waren lang niet altijd dezelfde !...

Thans, met de fusies van 1 januari 1977, behoort de parochie zelfs tot twee onderscheiden pilootgemeenten: Groot-Assenede (met de deelgemeenten Bassevelde en Boekhoute) en Groot-St.-Laureins (met de deelgemeente Watervliet) !  Het wordt ingewikkkeld...

Moge God de "Landsdijk" beschermen en in stand houden !

Hier volgt nog in het kort een samenvatting van het tienjarenplan, dat pastoor Bernaert zich voorgenomen had uit te voeren te 's-Gravenjansdijk, "ter bewaring" in het kerkarchief.

Klooster en school, juist vóór de eerste wereldoorlog.

Bij onze installatie als herder van de parochie, in augustus 1970, was men druk bezig de schaliën van het kerkdak te vervangen.  Pastoor Van Moorleghem was de initiatiefnemer en pastoor Snoeck de impulsator van dit belangrijk werk; architect: Albert De Pape, Bassevelde; aannemer: de Firma François Mariman, uit Zele.

Twee nieuwe verwarmingskachels werden aangekocht en in de kerk geplaatst door het Huis Staelens-Vervaet te Wachtebeke.

In 1971 werden graafwerken uitgevoerd en afvoerbuizen gelegd, om het kerkdakwater af te leiden naar een pasgegraven vijver in de pastorietuin.  In 1972 heeft het Huis Vlatex, Bentille, nieuwe draperieën rondom het koor opgehangen.

In 1974 werd het enig mooi, kostbaar marmeren altaar (bleu belge) uit de kloosterkapel alhier, overgebracht naar onze parochiekerk, onder auspiciën van architect Cromheecke, uit Maldegem, en van het Provinciebestuur.  Marmeren tegels (arabescato en portora) zijn daarrond aangelegd door de vakkundige vloerder-parochiaan Georges Heynssens.  Zij werden geleverd door het Marmerpaleis Tamsin te Sijsele.

Ondertussen kwam er een nieuwe elektrische leiding in de kerk, met bliksemafleider (Firma Petroff-Lumen, Brussel).  Een nieuwe geluidsinstallatie en een nieuwe kerststal werden aangekocht (Huis Vergauwe, Sint-Laureins).

Ook de sacristie werd door vrijwilligers totaal opgekalefaterd, herschilderd en ingericht.  Er ontbrak in de kerk een volledig stel witte gewaden, voor de hoogdagen en de huwelijken; het werk van de "Arme Kerken", Oude Houtlei te Gent, bezorgde ons die.

In een uitgeleefde pastorie waren inmiddels alle luiken "geloken" !  Niet minder dan 22 vensterramen werden nu voorzien van nieuwe plastieken rolluiken door de Firma René Temmerman, te Maldegem-Kleit.

Vervolgens werd geheel het "koper-ensemble" in de kerk, de H. Vaten en de tabernakeldeur inbegrepen, opgepoetst en heeft men drie nieuwe luchters schitterend opgehangen in het koor (Huis Geeraert, Drongen).  Vierhonderd gebedenboekjes "Mijn Gebeden", samengesteld door pastoor Bernaert ter gelegenheid van het heilig jaar 1975 en ten gebruike van onze plaatselijke gelovigen in de kerkelijke diensten, gedrukt op de persen van de Drukkerij E. Panis te Bassevelde, werden mooi gepresenteerd in de kerkstoelen.

Op 2 februari 1978 begon men met de herstellingswerken aan de kerkramen.  Deze werken waren reeds aanbesteed op 12 februari 1972 en werden beëindigd op 6 oktober 1978.  Deze belangrijke arbeid bestond in het vernieuwen van arduinen, Doornikse monelen, in nieuw lood gevangen glasramen, leveren van bronzen en koperen bruggen, latten en roeden.  De vier enig mooie brandglasramen uit de kloosterkapel alhier, gedurende zes jaar bewaard op het doksaal in de kerk, werden nu in de kruisbeukvensters ingewerkt:

Raam links: 1ste paneel - H. Maria Middelares met engelenkoppen; 2de paneel - Golgotha met engelenkoppen;

Raam rechts: 1ste paneel - de passietuigen: Per passionem et agoniam tuam, libera nos. - de H. Bernardus; 2de paneel - de Pelikaan (H. Eucharistie): Pie Pelicane/H. Manna uit de hemel (H. Eucharistie): Panis Angelorum/Lam Gods: Agnus Dei. - "Dono dedit familia Vande Kerkhove-Thomaes".

Wie de oorspronkelijke glazenier van deze fraaie ramen is geweest konden wij niet achterhalen.  De huidige aanpassing is van het Huis Luk Hubreght, kunstglazenier te Sint-Kruis-Brugge, die alles "arrangeerde" op perfecte en verantwoorde wijze.

Nog in 1978 diende de pastoor - kosterloos en kosteloos - alles en zichzelf aan het klokzeel te hangen, om zelf het gelui te verzekeren en klokkekleppend zijn parochianen te verwittigen voor de kerkelijke diensten...  Weerom dank zij financiële speurzin kon de kerkklok in november 1978 geëlektrificeerd worden, zodat zij voortaan mechanisch-automatisch klept en luidt (ook op het middaguur het Angelus; om 18 uur het Angelus en de avondklok; verder met uur- en halfuurslag).  Dit alles opdat ook de "doven" zouden horen !  De elektrificatie werd verwezenlijkt door de Firma G. Frère en Zonen, Cloc-o-matic, te Herent.

De kerk was een eerste maal geschilderd in april 1940.  Dit geschiedde toen in geslaagde neo-gotieke stijl door kunstschilder Oosterlinck, uit Eeklo, onder het herderschap van pastoor De Wulf.  Na 38 jaar en beschadiging onder de oorlog stond onze kerk erg vuil en diende een beurt te krijgen.  Onder de bevoegde en deskundige leiding van twee licentiaten in de Oudheidkunde en Kunstgeschiedenis - daarenboven kunstminnaars van de neo-gotiek ! - de heren Guido Bral en Jan De Witte, wordt de tempel van 's-Gravenjansdijk thans heerlijk opgefrist.  Alle muren, emblemen, figuren, teksten en versieringen worden afgewassen en tot in de details gefixeerd en geretoucheerd.  Deze precieuze en kostelijke opfrissing wordt op uitmuntende wijze gefinancierd door toelagen en giften, van buiten en binnen onze parochie, De restaurateurs halen waarlijk alle eer van hun werk.  Wij mogen daarbij ook zeker niet vergeten de heer Marc Aendenboom, grafieker en leerling van de Sint-Lucasschool, te vermelden.

Nieuwe parochiestempel van de parochie O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen te 's-Gravenjansdijk, Bassevelde.

Bij gelegenheid van al deze werken werd nog een andere "ontdekking" gedaan.  Een zeer mooi beeld van O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen in onze kerk bleek van de hand te zijn van niemand minder dan beeldhouwer Charles Henri Geerts, uit Leuven; het werd in 1855 vervaardigd (inscriptie), dus kort na de dogmaverklaring omtrent de Onbevlekve Ontvangenis van Maria.  Wij weten niet van waar het herkomstig is.  De bekende beeldhouwer Geerts sneed o.a. het fraaie koorgestoelte van de O.L. Vrouw-kathedraal in Antwerpen.

Waar wij de zegen van O.L. Heer hebben verdiend en waar wij al het geld voor deze werken vandaan hebben gehaald (vier miljoen !) blijft ons nu nog een raadsel !

Om dit tienjarenplan af te ronden en ter gelegenheid van het vijfenzeventig-jarig bestaan van onze parochie, verschijnt nu dit bescheiden "historieken of simfonieken van den Dijk", namelijk de "Parochiale mengelingen over de parochie 's-Gravenjansdijk te Bassevelde-Assenede".  't Wordt van harte alle parochianen aangeboden.

Alles tot meerdere eer en glorie van God en ten bate van onze parochiegemeenschap !  Uit dankbaarheid aan de Heer en aan zovele mensen die met ons hebben meegewerkt !

Deo gratias !...

ROBERT BERNAERT.

Mengelingen over de parochie 's Gravenjansdijk 1 - 2 - 3 - 4

Vorig artikel: Het oude Meetjesland

Inhoud van 1979, jaargang 12

Volgend artikel: Oud Sleidinge (6)

Inhoudstafels

1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977 1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  21-04-2021
Copyright Notice (c) 2024