Het Meetjesland in het noorden van Oost-Vlaanderen
St.-Margriete, een Meetjeslands dorp
 
|
Uit een landkaart van 1973
Geschiedenis
Een monumentje in de Sint-Margrietestraat, bij het binnenkomen van het dorp, herinnert aan de opgravingen van resten van de kerk van Nieuw-Roeselare. Dit kerkje - al vermeld in 1243 - was opgericht op grond van Gozewijn van Roeselare. Het is algemeen aanvaard dat men deze kerk niet mag beschouwen als de eerste kerk van Sint-Margriete. Die werd vermoedelijk al gebouwd in 1244, ten noorden van de huidige landsgrens, in de buurt van het 'Eiland'. Ze werd vernield door de overstroming van 1404.
Een tweede
kerk werd gebouwd in de omgeving van de 'Zoutput' in de Kruispolder, even ten zuiden
van de grens. De vloed van 1583 takelde de kerk erg toe. Na vele jaren
van miserabele omstandigheden werd in 1673 in de Sint-Lievenspolder,
op de plaats van het huidige kerkhof, een nieuwe kerk gebouwd door de tiendheffer, de
Sint-Baafsabdij van Gent. Pas in 1750 kreeg de parochie een eigen pastoor,
voordien werd ze bediend door de pastoor van
Waterland-Oudeman.
Bezienswaardigheden
H. Margaretakerk
De huidige neogotische kerk, met een spitse toren die van verre wenkt over het vlakke
polderland, werd gebouwd in 1881. Bouwmeester was Van Vaerenberg, die
volgens de plannen van architect De Perre-Montigny de werken uitvoerde
voor 94300 fr.
Interieur
Boven het gotische hoofdaltaar uit 1898 bevindt zich een retabel dat de
marteldood voorstelt van de H. Margareta van Antiochië, patrones van de
parochie. Er is een bekoorlijk zijaltaar voor Onze-Lieve-Vrouw (1901) uit het
atelier van Matthias Zens. In de kerk hangen enkele schilderijen uit de 17de
eeuw: de 'Heilige Familie', de 'Kruisdood van Christus' en de 'Aanbidding der
Wijzen'. In het portaal staat een waardevol eikenhouten beeld uit 1750 van de
H. Margareta die de draak vertrappelt, een werk van de Brugse Pieter Van Walleghem.
De boetekapel
Aan de oostkant van het kerkhof staat tussen eeuwenoude linden de boetekapel.
Deze vindt haar oorsprong in de heiligschennende diefstal, die in de kerk gepleegd werd
in de nacht van 15 op 16 juni 1727, waarbij de hosties in de sloot rond het kerkhof
geworpen werden. Jarenlang bestond de traditie hier te bedevaarten tegen de
kinkhoest; de verering ging gepaard met een boeteprocessie op Sinksen.
Tiendenpalen
Het tiendrecht is van kerkelijke oorsprong. Zowel de Roomse Kerk als de
Karolingische vorsten hieven tienden: 1/10 van de opbrengst op de hoeve, hetzij in
vruchten, hetzij in vee, moest afgestaan worden. Een tiendenpaal maakte
duidelijk aan welk kapittel of abdij men tiendrecht moest betalen. Tiendenpalen
waren veeleer zeldzaam, er werd ook vaak een boom of doornstruik geplant.
De tiendenpaal (1482) aan de Sint-Lievenspolderstraat, draagt de inscripties
SB (Sint-Baafsabdij Gent) en Dornick (Kapittel van Doornik). Een paal zonder
inscripties is te vinden op een vijftiental meter van de Sint-Margrietestraat, ter
hoogte van huisnummer 11. Een derde tiendenpaal, staat spijtig genoeg niet
meer op zijn originele plaats en vond samen met de dorpspomp een plaatsje voor de
kerk. Hij draagt het kenteken SB (Sint-Baafs).
Kreken
Sint-Margriete is rijk aan kreken: de Vrouwkeshoekkreek, de Blokkreek, het
Hollandersgat, de Molenkreek en de Val (zie fietstocht en wandeling).
Bron: de uitstekende «Streekgids Meetjesland» gepubliceerd
in 1998 door Natuur en Landschap Meetjesland vzw.
Een bijdrage van Antoine Blondeel en Walter Notteboom.
Meer over de
kerkdiefstal van 1727
in tijdschrift «Ons Meetjesland»
Dank zij de Eecloonaer van 25 juli 1880 weten we van een erg ongeval tijdens de bouw van de huidige kerk. Hier volgt het verhaal zoals het door een lezer werd overgeschreven.
St Margriete 17 juli 1880
Eergisteren hadden wij een schrikkelijk ongeval te betreuren. Een werkman, op de
hoogste stelling van den toren onzer nieuwe Kerk, bezig zijnde met eenen zwaren steen naar
boven te halen, is met denzelven naar beneden gestuikt. Het breken der koord gaf
hiertoe aanleiding.
Zich voelende glijden, waagde de werkman eenen sprong naar het venster dat zich drie meter
beneden de hoogste stelling bevindt, hij mist zijn doel en ploft naar beneden.
De zware schok van den steen deed zich door de gemeente hooren. Eenieder, waaronder
M. de Pastoor een der eersten was, ijlde naar de Kerk, onder den druk van een ijzingwekkend
vermoeden.
De man lag buiten kennis, gewond aan het hoofd op een paar decimeters van den steen.
Men waste zijn hoofd en gebruikte middelen om hem tot bewustzijn te brengen, maar toen men
hem tot de herberg van den heer Van Hoorickx wil overdragen, weigert hij en na eenigen
tijd doet hij zelf den overgang. Hij was nogthans van eene hoogte van twintig meters
beneden gevallen; de wonde aan het hoofd was hem door den vallenden steen toegebracht.
Tot heden toe bevindt de man zich goed, hij wordt geen inwendige pijn gewaar.
Wij hopen dat hij er geen leed van hebbe en dat hij ook weldra in staat zal wezen zijn werk
te hernemen.
In 1884 vierde St-Margariete een dubbel jubilee:
de Heer en Mevr. Petrus Bonte-Verstrynge waren 25 jaar getrouwd en
Petrus was 25 jaar voorzitter van de Muziekmaatschappij Ste-Cecilia.
Lees hier het rapport verschenen in de Gazette van Eecloo.
Op 29 december 1935 werd E.H. Van de Maele ingehuldigd als nieuwe pastoor.
Hier kan u een verslag
lezen over dit feestelijk gebeuren.
In 1981 was de parochiekerk van St-Margriete 100 jaar oud.
En die 100-jarige kerk, dat werd gevierd.
Het werd een vreugdevol eeuwfeest.
In de Pastorie van Sint-Margenieten woont bijlange niet de eerste de beste.
We weten waarvan we klappen.
Een hele belefenis voor dedie die daar binnen graken.
Vergeet niet ook hier
eens rond te kijken.
Oudere foto's van
St-Margriete.
Holbewoners in St-Margriete in de 20ste Eeuw ?
Geboorten in St.-Margriete:
1796-1809 |
1810-1819 |
1820-1829 |
1830-1839 |
1840-1849 |
1850-1859 |
1860-1869 |
1870-1879 |
1880-1889 |
1890-1899 |
1900-1909 |
1910-1919 |
1920 -
Huwelijken in St.-Margriete:
1796-1819 |
1820-1839 |
1840-1859 |
1860-1879 |
1880-1899 |
1900-1919 |
1920-1939 |
1940-
Overlijdens in St.-Margriete:
1910-1929 |
1930-1949 |
1950-1969 |
1970-
Meer foto's
Het Meetjesland
— Inhoudstafel
— Doorzoek onze Meetjesland webstek
MijnPlatteLand.com
Meest recente bijwerking : 08-11-2024
Copyright Notice (c) 2024