Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1974, 7de jaargang, nr. 1

VICTOR DE LILLE (1863-1940)

VICTOR DE LILLE is een zeer bekend letterkundige, uitgever en politicus uit het Meetjesland.  Hij werd geboren op 2 november 1863 te Maldegem als jongste kind van Charles (° 16 juni 1811 - † 22 september 1869) en Maria Theresia VAN DEN BOSSCHE.  Het was in een eenvoudig boerengezin dat Victor ter wereld kwam. (1)

Als auteur was hij ook bekend onder het pseudoniem «Fikken van Eksterleen» en de initialen V.D.L.

In 1879 werd hij tot hulponderwijzer benoemd te Donk, en was dan enige tijd ondermeester.  Hij begon latijn te studeren en trok naar het college te Eeklo waar hij zich als leerling liet inschrijven.  Hij was ook de eerste fotograaf te Maldegem en zo kwam het dat men hem aldaar met de lapnaam «de foto» begiftigde.

Op 23-jarige leeftijd in 1887 werd hij gemeenteontvanger te Maldegem.  Het jaar daarop in 1888 dong hij mede aan de novellenprijskamp van het taalkundig genootschap «Jan Frans Willems» te Antwerpen.  Hij werd er bekroond met «Pieter Avezoete» een werk over het leven van een werkmansgezin in een gemeente tijdens het opkomen van de industrialisatie.

Op 29 juli 1888 stichtte hij het algemeen weekblad «'t Getrouwe Maldegem» dat aanvankelijk een oplage kende van 250 exemplaren, die echter na wereldoorlog I opliep tot ruim 30.000 exemplaren, en zo het meest verspreide weekblad van Vlaanderen werd.

In 1897 stichtte hij de zozeer gekende reeks van de «Duimpjesuitgave», waardoor hij ons volk teksten van auteurs van eigen bodem wilde doen lezen.  Het was een zeer goedkope doch typografisch zeer verzorgde serie, waarin tot in 1926 124 werken en 7 toemaatjes werden uitgegeven o.a. van Stijn Streuvels als nr. 12 «Lenteleven» (1899), Maurits Sabbe, Felix Timmermans, René De Clercq, Emiel van Hemeldonck en zo vele anderen.  Dit alles was werk van eerste gehalte dat werd gepubliceerd.  Het omslag dezer «Duimpjesuitgaven» was ontworpen door niemand minder dan de bekende kunstschilder Modest Huys. (2)

Hij huwde op 10 juli 1894 te Kanegem met Octavie De Zutter. (3)  In de plaatselijke politiek te Maldegem heeft hij vanaf de periode 1900-1905 een groot succes gekend, toen hij kon verkrijgen dat de historische kerktoren niet zou afgebroken worden.

Tijdens de eerste wereldoorlog 1914-1918 werd hij door de Duitse bezetters opgesloten in het concentratiekamp van Holzminden in Westfalen.  In 1916 werd hij voor een ander persoon uitgewisseld, en dan in het neutrale Zwitserland geïnterneerd.  Hij kreeg aldaar de toelating verder te studeren aan de universiteit van Genève, waar hij in 1918 tot kandidaat in de rechten promoveerde.  In december van hetzelfde jaar zou hij dan naar België terugkeren.  Weldra zou gans het land naar hem opkijken om zijn jarenlange strijd die hij voerde, om de waarheid te doen kennen en zegevieren, in en om «de moord van Beernem» rond Hector De Zutter, de vermoorde boerenzoon. (4)

In 1929 kwam hij op met een onafhankelijke lijst te Brugge, en werd er tot volksvertegenwoordiger gekozen.  Hij stond nogal in losse verhouding met de Vlaams-nationalisten, want zijn leuze was «Nooit geen oorlog meer», die zo sterk het ideaal der oude frontpartij kenmerkte.  Voor de zo broodnodige vervlaamsing der Gentse Rijksuniversiteit heeft hij ook het beste zijner krachten niet gespaard.  Hij gaf toen zelf een eigen strijdblad uit «Onze Kop», en deed de studenten op hun vergaderingen zelfgemaakte liederen zingen op de wijze van «Piet Hein».

Zijn laatste levensjaren sleet hij teruggetrokken in zijn woning «'t Kasteeltje» te Maldegem. Hij overleed aldaar op 15 juni 1940.

Zijn letterkundig oeuvre bestaat uit veertien werken, die zeer romantisch van stijl zijn gebleven en het karakter van het einde van de 19de eeuw vertonen.  «De Stem uit het Woud», een roman die in 1898 verscheen, wordt zelfs ten huidige dage nog gretig gelezen. In 1901 verscheen van hem «Vertellingen» (Novellen), gevolgd door «Moeders Deel» (1906 toneel) en in 1907 «Verwachtingen».  Hij publiceerde ook een paar historische en volkskundige bijdragen in «Het Morgenrood» o.a. «Het stadsraadhuis van Kaprijk» (derde jaargang blz. 3); «Aloïs De Beule» (Onze Vlaamsche koppen - een biografie; (derde jaargang blz. 191-193); «Henry Ford's levensgeschiedenis» (vijfde jaargang 1923-1924); «Boudewyn met den IJzeren arm» (vijfde jaargang 1923-1924).

De familie De Lille bezit nog talrijke herinneringen aan Victor De Lille als daar zijn: geschilderde portretten, foto's, boeken, uitgegeven werken en interessante gedenkenissen en curiosia.

Wilfried STEEGHERS.


BIBLIOGRAFIE

1. DE SCHRIJVER M., — Victor De Lille, in Getuigenis, jan. 1961, I v1g. (met portret)

2. DE LILLE K., — Victor De Lille, in Nationaal Biografisch Woordenboek, Brussel, Paleis der Academiën 1974, blz. 675-676.

3. VAN DE MOORTEL R. E.H., — «Onze letterkunde in het Meetjesland».  Proeve van een overzicht.  
In «Het Koninklijk Atheneum te Eeklo viert zijn tweede lustrum 1942-43 — 1952-53 - blz. 94».


__________________________

(1) De kinderen van Charles De Lille en Maria Theresia van den Bossche waren:
    1) Nathalie Maria ° 27 november 1848 Maldegem  † 23 oktober 1929 Maldegem.
    2) Barbara Therese ° 9 oktober 1850 Maldegem  † 11 maart 1932 Maldegem.
    3) Eduard ° 1 augustus 1852 Maldegem  † 1 april 1930 Maldegem.
    4) Paulina ° 2 maart 1854, Maldegem  † 2 december 1924 Maldegem.
    5) Louis Joseph ° 18 mei 1856 Maldegem.
    6) Petrus ° 6 december 1857 Maldegem  † 17 juli 1917 Maldegem.
    7) Josephine Marie ° 16 november 1860 Maldegem  † 22 juni 1932 Maldegem.
    8) Victor ° 2 november 1863 Maldegem  † 15 juni 1940 Maldegem  x Kanegem 10 juli 1894 met Octavie De Zutter. Terug naar de tekst

(2) ° Olsene in 1874 † Zulte in 1932.  Was de zoon van een huisschilder.  Volgde de lessen aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen. Hij was een luminist en zijn werk stond gedeeltelijk onder invloed van Emiel Claus. Terug naar de tekst

(3) Uit dit huwelijk werden er 9 kinderen geboren:
    1) Antoon M.L ° 27 april 1895 Maldegem x Kortrijk (St Denijs) 22 augustus 1923 met Maria Froedure.
    2) Jozef M.A. ° 1 juni 1896 Maldegem x Ekeren 12 juni 1926 met Leopoldine De Keyser.
    3) Leon R.F. ° 9 augustus 1897 Maldegem x Tielt 21 april 1931 met Gabriëlie Van Luchene.
    4) Arnold K.F. ° 29 augustus 1898 Maldegem † 5 augustus 1899 Maldegem.
    5) Gabriël LM. ° 24 december 1899 Maldegem x 21 oktober 1927 met Blanca Roggen.
    6) Eugeen J.O. ° 14 oktober 1901 Maldegem x Roeselare 13 september 1930 met Irena Lagae.
    7) Aalbrecht E.I.J.A.J. ° 7 september 1902 Maldegem † 30 september 1902 Maldegem.
    8) Maria J.L.R.A. ° 30 september 1906 Maldegem x 18 augustus 1933 met Omer N. Claerbout.
    9) Honorine A.M.B.A. ° 16 oktober 1910 Maldegem Terug naar de tekst

(4) Tijdens een kermisnacht in de winter 1926 verdween te Beernem de 34-jarige landbouwer Hector De Zutter, die vrijgezel was.  Drie weken later werd zijn lijk uit de vaart opgehaald.  Het droeg een diepe wonde aan de schedel.  Over die moord of zelfmoord verschenen talrijke bijdragen o.a. door Louis De Lentdecker (L.D.L.) in de «Standaard 20-6-1968».  Het doodsprentje van het slachtoffer der moord van Beernem is in het bezit van de heer Lode Gyselinck te Gent. Terug naar de tekst

Separator

Naar de top van deze blz.

Inhoudstafels
1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977
1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteland homepage
MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  21-04-2021
Copyright Notice (c) 2024