Uit tijdschrift "Ons Meetjesland", 1974, 7de jaargang, nr. 2

BURENTWIST ANNO 1436

Tussen de families Smeds en Blomme was er om de een of andere reden een burentwist ontstaan. Met de jaren was de vete uitgegroeid van kwaad tot erger.  Langs beide zijden waren «quade, vilaine, orible» woorden gevallen.

De kinderen van wijlen Vincent Smeds brachten de zaak voor de schepenbank van Eeklo. Victor Blomme, die schepen (1) was te Eeklo, zou zich schuldig gemaakt hebben aan smaad aan de familie Smeds.  Tot driemaal toe had hij de overledene Vincent belaagd.

Tegen Daneel, zoon van Vincent, had Blomme gezegd: «Zwycht, zwycht, vincent u vader was berucht van dieften, ende daeraf ghevanghen te Malen (grafelijk slot) ende stond in den diefbrief».

Agniete, de vrouw van Daneel Smeds, had het volgende moeten horen: «U sweer (schoonvader) was een dief ende componeerde van dieften ende staet inden diefbrief».

De druppel had de beker doen overlopen toen Blomme tegen Daneel had gezegd: «Ghy zyt commen van eenen dieve ende die staet in den brief der dieven, ende wildet goed doen en vermaets hem (ga hem niet vervoegen) in den bouc».

Natuurlijk had Agniele zich ook niet onbetuigd gelaten.  Ze slingerde Victor Blomme ook een paar niet zo fraaie familie­herinne­ringen naar het hoofd: «Zwyg victor, uw moeder heeft de provende vanden heilighen gheest (gehad),... uw moeder leefde by den aelmoessenen van den heilighen gheest, ic hebbe ghesien u moeder halen de provende vanden heilighen gheest».

Als aanklager beweerde de familie Smeds, dat «vincent was in zinen levenden live een goed notable man, helich gheest meester ende andere officie hebbende binnen der stede, niet staende inden diefbouc of achterhaelt van eenegher dieften».

De schepenbank van Eeklo was in zijn vonnis niet mals voor Blomme.  Vooreerst moest hij in de processie te Eeklo blootshoofds, een brandende kaars dragen en daarbij zeggen dat hij «die kersse draecht ter eere van Gode, vanden kinderen vincent Smeeds vorseit ende haerlieder vrienden ende maghen».

Daarenboven moest hij voor de overledene een wekelijkse zielmis laten opdragen.

Tenslotte werd aan schepen Blomme een driedubbele zoenbedevaart opgelegd.  Een pelgrimagie «te sente pieters ten hoge Rome», een maand na zijn terugkeer moest hij een tweede bedevaart ondernemen «te sente andries in scotland» (Saint Andrews, graafschap Fife).

De derde en laatste bedevaart eindigde te «Wilsnac, ten heleghen bloede» (Wilsnack bij Potsdam in Duitsland). (2).

Deze derde zware boetetocht kreeg hij supplementair omdat Blomme schepen was en omdat hij de geheimhouding verraden had, toen hij gezegd had dat Vincent «stond in den diefbouc».

Blomme ging tegen dit zware vonnis in beroep en aldus kwam het proces in de maand december 1436 voor de Raad van Vlaanderen.  Die namen de smaad reden van Blomme niet zo erg, omdat ook, niettegenstaande de zware smaad die Blomme had geuit, verzachtende omstandigheden werden in acht genomen.  Blomme was immers «een man met eere», en de rechters vonden dat Agniete hem oneer had aangedaan toen ze in het openbaar de herinnering bovenhaalde aan zijn moeder die door de armendis van Eeklo was ondersteund geworden.

Victor Blomme werd veroordeeld tot een boete van 5 pond par. te betalen aan de familie Smeds, 5 pond par. aan de Graaf van Vlaanderen, en de onkosten van het proces.

E. DE SMET.

__________________________

(1) Victor Blomme was schepen te Eeklo gedurende de jaren 1423-1431-1437; zie «tijdrekenkundige naemlijst» door Ed. Neelemans.
(2) In de 15e eeuw kon een zoenbedevaart ook afgelost worden. Volgens de normen geldende in de Raad van Vlaanderen zou Blomme voor zijn drie bedevaarten 28 pond par. moeten betalen hebben, namelijk 12 pond par. voor Rome, 10 voor Schotland en 6 pond par. voor Wilsnack.

Vorig artikel: Naweeën van een schuttersfeest in 1659

Inhoud van 1974, jaargang 7

Volgend artikel: Over biertonnen en biervaten

Inhoudstafels

1968 - 1969 - 1970 - 1971 - 1972 - 1973 - 1974 - 1975 - 1976 - 1977 1978 - 1979 - 1980 - 1981 - 1982 - 1983 - 1984 - 1985 - 1986

Welkomblz van tijdschrift "Ons Meetjesland"
Doorzoek «Ons Meetjesland»!

MijnPlatteLand.com

Meest recente bijwerking :  21-04-2021
Copyright Notice (c) 2025