Een Stam Claeys uit Waarschoot meer dan vier Eeuwen in Kaprijke

IV e Georgius CLAIS

z.v. Christoffel Clais (III f) en Maria Neyt

° Kaprijke 10/3/1652
x Petronella Moens
xx Kaprijke 23 mei 1686 Anna Huyghe
† Kaprijke 25/1/1706

Georgius werd als vierde in een gezin van tien kinderen, in Kaprijke geboren op 10 maart 1652. Hij werd de veertiende gedoopt. Georgius Standaert en Georgia Nuydt waren de peter en meter.

De juiste huwelijksdatum is ons onbekend door de hiaten in de parochieregisters, maar vermoedelijk was hij toen ongeveer 21 jaar. Het zal wel heel kort na de dood van zijn vader geweest zijn ! Zijn bruid Petronella Moens was de dochter van Guillelmus Moens en Appolonia De Pape en werd in Kaprijke op 25 januari 1654 geboren. Ook zij was dus vrij jong.

Vermoedelijk bracht Petronella een 5-tal kinderen ter wereld maar er zijn er ons slechts drie bekend. Zij overleed reeds op 31-jarige leeftijd en werd in Kaprijke in de kerk begraven op 28/4/1685.

Enkel Guilliaeme die ongeveer 10 jaar was, leefde nog bij haar overlijden. Carel De Causmaecker en Vincent De Pape waren de paternele en maternele voogden.

We leren uit haar staat van goed (44) — voor baljuw Jan Huyghe en schepenen Jan De Pape en Gabriel De Vos gebracht op 22/4/1686 — dat de goederen van haar ouders in 5 delen werden verdeeld, maar dat de 4 andere staken zijn overleden als ongehuwden of zonder kinderen achter te laten. Zo zal de enige wees Guilliaeme zeer veel erven langs moeders zijde:

a) hofstede met schuur, stallen en land, gelegen deels op Kaprijke in de Molenstraat en deels op Bassevelde grenzend ten westen aan de Molenstraat en ten noorden aan de Gravenstraat, groot in totaal 14 gemeten.
b) 5 gemeten en 64 roeden land in de Molenstraat aan de overkant, grenzend dus ten oosten aan die straat en ten noorden aan "het duyvelstraetken"
c) 1 gemet 150 roeden land in de Noordakker te Kaprijke, met uitweg naar de Molenstraat langs het land van Lieven Minnaert
d) 3 gemeten 207 roeden land, genaamd "deerste" grenzend ten noorden aan de Molenstraat
e) 2 gemeten 97 roeden in de Heynakker te Kaprijke, aan de westkant van de Heynewegel
f) de helft van 4 gemeten en 63 roeden in de St.-Lievenspolder te Sint-Margriete
g) 1/3 van een bos van ongeveer 7 gemeten in Adegem omtrent Crayloo, genoemd "den Bruysbergh" waarvan de 2 andere delen behoorden aan Aernoudt De Pape en begijn Joanna Livina De Pape
h) 204 roeden bos in Adegem "het Torrebosch" dicht bij het goed Maesbone
i) een hofstede met huis en land, groot 10 gemeten 284 roeden, aan de zuidkant grenzend aan "de straete loopende van Caprijck naer het fortien" en ten noorden aan "de Heynstraete". Deze hofstede is voor de helft belast met het vruchtgebruik voor de weduwe van Jan Moens.
j) 237 roeden land op de heerlijkheid Heyne binnen Kaprijke, ten oosten grenzend aan "de keer van het siesoeckstraetken"
k) onbehuisde hofstede met land, in totaal 5 gemeten en 8 roeden in de Rijsselakker te Kaprijke, ten westen grenzend aan de Moerstraat
l) 9 gemeten 150 roeden land in de Goochelare Waterijnge te Sint-Laureins, ten oosten grenzend aan dezelfde Moerstraat
m) een hofstede met huis en land, samen 7 gemeten 283 roeden in de Bandam te Kaprijke, deels op Bassevelde, grenzend ten noorden aan de Gravenstraat
n) een onbehuisde hofstede met 4 gemeten en 49 roeden op de oostzijde van de Molenstraat, grenzend ten noorden aan land van begijn De Pape, en waarop Jooris tijdens zijn huwelijk met Petronella een schuur heeft doen bouwen
0) 8 gemeten en 90 roeden land in de Cocquytpolder te Watervliet, grenzend ten zuiden aan het Heistraatje, belast geweest met een rente, die voor de helft werd afgelost en voor de andere helft vervangen door een nieuwe
p) 1/7 van een bos, onverdeeld met de erfgenamen van Jan De Pape, genoemd "d' eecken dreve", waarvan 151 roeden voor dit sterfhuis, grenzend ten zuiden aan de Kaprijkstraat
q) 1/4 part van een huisje in Watervliet "op Schuuershof" onverdeeld met Jan en Livijne De Pape
r) 1/7 deel van een leen, genaamd "den beeuwelynck", onverdeeld zoals het voorgaande, en 10 gemeten 281 roeden groot in zijn geheel.

Bovendien erfde de wees nog na het overlijden van Aernoudt De Pape:

s) 1/2 van een onbehuisde hofstede met land, waarvan de andere helft aan begijn De Pape behoorde, groot in zijn geheel 8 gemeten en 16 roeden, in de Wautersakker te Kaprijke, genaamd "Baetsekens steeken" (het hofstee-ke van De Baets !), grenzend ten zuiden aan de Beekstraat en ten noorden aan de Kaprijkestraat
t) hofstede met huis en land, groot 5 gemeten en 110 roeden, in de Bentillepolder te Sint-Jan-in-Eremo, grenzende met de oostkant aan de dijk van de Cocquytpolder bij de herberg "De Crabbe", en ten zuiden aan de "de Nieuwe straete van den Bentillepolder".

Alsook na het overlijden van Engelbert De Pape:

u) 6 gemeten en 200 roeden land in de Oostpolder, ten zuiden van de "Groote Creeke", en ten noorden van de Bentillepolder-zeedijk.
v) 1/5 van 250 roeden bos in Adegem "bij den Campele" onverdeeld met de erfgenamen van Jan De Pape.

Op 20 december 1679 kocht Jooris van zijn tante-begijntje Joanna Livina De Pape, uit het Groot Begijnhof St.-Elisabeth te Gent, een behuisde en beschuurde hofstede met ongeveer 5 gemeten land, aan de oostkant van de Molenstraat te Kaprijke, naast de hofstede van zijn schoonvader Guillelmus Moens. Daarvan was iets meer dan 1/3 vereffend toen zijn eerste vrouw stierf. De rest werd betaald na zijn tweede huwelijk. Het oorspronkelijk contract was reeds opgemaakt in 1674, maar het werd pas eind 1679 officieel geregistreerd. Sinds 1674 had hij het hof ook reeds in gebruik. (45)

Jooris verbouwde gerst, haver, tarwe, boekweit, klavers en vlas.

Jan Van Waes en Matthijs Van Heulendoncq waren de prijzers, ten huize en op het land. Voorzeker waren de bomen en het hout een belangrijk deel van de prijzij. Vermelden we de 6-1-0 ponden voor de opgaande bomen in de dreef, de 4-12-6 ponden voor de fruit- en andere bomen op en aan het hof, de 10-6-8 ponden voor al het brandhout in voorraad.

Bij het overlijden van Petronella waren 2 paarden, 7 koeien, 1 rund, 1 kalf en 2 zwijnen op het hof.

Noteren we misschien nog "de taeffel met alle de stoelen ende eenen poffet met een rechtbanck" voor 1-3-4 ponden; "alle het gheleyert ende eerdewerck" voor 0-6-8 ponden; "alle het tin" voor 3-16-0 ponden;" alle het swijnen vleesch, smir ende wat boter" voor 2-10-0 ponden; "twee tonnen goet bier en een tonne en half cleen bier" voor 2-15-0 ponden; "een selveren lepel, ende een vurcxken met 8 selveren cnoppen, midtsgaders twee gauden rynghen" voor 5-7-4 ponden.

Er wordt ook melding gemaakt van 25 ponden, die Jooris aan "den Aermen deser stede " heeft overgemaakt "… tot laevenisse van haere siele…"

Jooris diende nog 2-3-4 ponden te betalen aan de griffier van Watervliet, die "ontvanger was van de franssche confiscatie" in verband met de oorlog van 1683.

De staat van goed van Petronella Moens werd uiteindelijk afgesloten met een batig saldo van 536 ponden 9 schellingen en 1 grooten.

Een groot jaar na het overlijden van Petronella — in dat jaar was Jooris trouwens schepen van Kaprijke (46) — hertrouwde hij op 23 mei 1686 in Kaprijke met Anna Huyghe, dochter van Gabriel en Catharina Van Dapel. Ook zij moest nog 21 jaar worden bij haar huwelijk, want ze werd in Kaprijke op 16/6/1665 geboren.

Tanneken, zoals men haar noemde, schonk haar man 8 kinderen op 20 jaar. Ze was echter pas in verwachting van het laatste toen Jooris, nog geen 54 jaar oud, plots overleed op 25 januari 1706 ! Op 29 december van hetzelfde jaar werd een 85 bladzijden tellende staat van goed opgemaakt, die uiteindelijk op 11 april 1707 voor schepenen Gabriël De Vos en Pieter Boelens werd gebracht. (47)

Carel De Causmaecker werd als paternele voogd en burgemeester Jacobus Huyghe als maternele voogd aangesteld over de 6 wezen: Joannes, 18 jaar, Joanna, 12 jaar, Pieter 10 jaar, Maria Theresia 7,5 jaar, Jacobus 5 jaar, en Frans geboren na de dood van zijn vader.

Zijn moeder Maria Neyt was immers nog niet gestorven, vandaar dat hij pas een zesde deel bezat van de eigendommen, die zijn vader tijdens zijn huwelijk kocht, maar waarvan het vruchtgebruik aan zijn moeder toekwam. Jooris kocht tijdens zijn tweede huwelijk met Anna Huyghe:

3 gemeten 196 roeden in de Bentillepolder in Sint-Jan-in-Eremo (1688)
hofstedeke met huis en schuur en 6 gemeten 175 roeden land in Kaprijke waarvan 400 roeden op Bassevelde met ten noorden "den bandamput" (1689)
9 gemeten 49 roeden in Kaprijke Bandam (1698)
6 gemeten 100 roeden in de Bentillepolder, ten zuiden van de Kruiskensstraat (1692)
400 roeden ook in de Bentillepolder ten oosten van de Molenstraat
1 gemet 45 roeden in de Cocquytpolder in "Ste.Janshoeckxken"
1/2 van 4 gemeten en 6 roeden land in de Bentillepolder ten zuiden van de Kruiskensstraat (1692)
490 roeden land in Kaprijke "in den dryncker", ten zuiden van de Gravenstraat (1697)
400 roeden land in Kaprijke "in den dryncker", ten zuiden van de Gravenstraat en ten westen van vorige eigendom (1699)
1/2 van hofstede met huis en schuur en ± 15 gemeten land in Kaprijke (andere helft aan Maximiliaan Speeckaert en na verkaveling aan Maximiliaan Huyghe causa uxoris), ten westen van de Molenstraat (1697)
5 gemeten land in Bassevelde op d'eerste ten zuiden van de Gravenstraat (1699)
500 roeden land in de Rijbeeckakker te Kaprijke (1703)
6 gemeten en 141 roeden land in de Rubbensakker te Kaprijke, ten noorden van de Heynestraat. Dit stuk was wel reeds gekocht door Jooris, maar door zijn plotse overlijden nog niet vereffend.

Naast 2 renten van in totaal 103 ponden kapitaal, die zijn vader zaliger bezat en waarbij 1/6 van dat kapitaal aan Jooris toekomt, gaf Jooris' weduwe nog 14 renten aan, die een kapitaal van 766 ponden vertegenwoordigden: 220 ponden brachten 5% intrest op ("volgens den penninck XX") en de rest 6,25% ("den penninck XVI"). (Zo'n rente is een soort van lening, met een waarborg, opgemaakt ter griffie van de gemeente.)

De grootste lening werd aangegaan door Jooris' broer Jacobus, die 176 ponden ontleende met een intrest van 11 ponden per jaar die telkens op 2 december diende te worden betaald. Jacobus bezette die schulden op een behuisde en beschuurde hofstede van 400 roeden aan de markt te Kaprijke en 800 roeden land op Heyne te Kaprijke sedert 26 april 1694.

Jooris had bovendien nog 12 "croiserende obligaties" (dit zijn een soort kasbons) waarvan 3 op last van de gemeente en die iets meer dan de helft van het totale kapitaal van 610 ponden vertegenwoordigden.

Op 8 maart 1706 prezen Lieven Waetsens en Engelbert Pauwels de huisraad, de dieren en al wat op het land en het hof was, alsook bomen en hout.

Jooris bezat 2 paarden, een "swart ruynpeirt van seven jaere" en een "rood meiriepeirt ", 5 koeien, een vaars en 2 runderen, 2 varkens en 20 hoenders. Tot het landbouwalaam van toen behoorde o.m. een "sle, heegde ende ackerswijnghe", "eenen waeghen met noch een heegde ende een sleephurde", "een bruwetkerre, meschplancken, eenen cruywaeghen", "een langhe met een corte leere met een reep in het waeghenhuys", "graenschuppe, meuken, graenwan met een wijte", "twee seyssens, 2 pieken, een clopgetauwe, een spae, bijle ende hauwmes". Ook de "schelfpeirtsien boven den coestal" werden geprezen.

In het huis ontmoeten we voor het eerst "twee cruysschen, een wijwatervat en eenen spiegel". Als juwelen werden "eenen gauden knoprynck, twee paer gebrocken essen, een gaude sterre met eenen selveren croes" aangegeven.

Uiteindelijk werd de staat van goed afgesloten met een positief saldo van maar liefst 1661-14-11 ponden.

In totaal hebben we van Georgius (ofte Jooris) 11 kinderen teruggevonden.

Uit het eerste huwelijk met Petronella Moens:

Guilliaeme Clais (A V h)
° Kaprijke rond 1675
x Kaprijke 22-1-1711 Anna Maria Huyghe
† Kaprijke 30-10-1741
Petrus Clais
° Kaprijke 1-6-1680 P: Paulus Van Slehagen; M: Joanna Van Hee
† Kaprijke 1-6-1680
Vincentius Clais
° Kaprijke 1-11-1682 P: Vincentius De Pape; M: Maria De Walsche
† voor mei 1685

Uit het tweede huwelijk met Anna Huyghe:

Joannes Clais (B V i)
° Kaprijke 25-10-1687
x 23-4-1716 Kaprijke Joanna Cornelia De Coorebijter
† Kaprijke 26-6-1735
Maria Theresia Clais
° Kaprijke 4-12-1690, gedoopt de 5de. P: Jacobus Speeckaert M: Petronella Claeys
† voor oktober 1698
Joanna Catharina Clais
° Kaprijke 6-1-1693, zelfde dag gedoopt.
P: Jacobus Speeckaert, M: Joanna Van Dapel.
x Kaprijke op 7-11-1711, nadat de ondertrouw reeds plaats had op 28 augustus met Lieven Van Overtvelt, zoon van Jan en Paulina Minnaert. Lieven werd in Kaprijke geboren op 27-8-1682 en overleed er op 24-11-1726. Hij liet 4 kinderen na. (48)
xx Kaprijke op 25-10-1727, met Joannes Wieme, 26 jaar oude zoon van Jan en Joanna Goethals. Joannes was schepen van Kaprijke toen hij 7 jaar later op 10 oktober overleed. Hij liet 1 dochter van 3 jaar achter, Livijne, waarover Jan Verstrijnghe en Jacobus Claeys voogden waren. Joannes boerde met 4 paarden op een Rijsselhof. (49)
xxx Kaprijke op 22-7-1735 met Joannes De Causmaecker, 35 jaar oud, en neef van de echtgenote van haar 8 jaar tevoren gehuwde broer Jacobus. Deze Joannes was in Kaprijke op 12-11-1699 geboren als enige overlevende zoon van Lieven en Maria Van Vooren die 13 kinderen hadden. Een derde maal werd Joanna weduwe, toen Joannes in Kaprijke overleed op 2 januari 1760. Hij werd er de 4de met een gezongen dienst begraven in de kerk. Hij had geen kinderen. Joanna zelf overleed in Kaprijke op 8-1-1767.
Petrus Clais (B V j)
° Kaprijke 4-3-1696
x Kaprijke 3-2-1720 Livina De Pape
† Kaprijke 23-6-1726
Maria Theresia Clais
° Kaprijke 8-10-1698 P: Joannes Speeckaert, M: Maria Neyt
Huwde in Kaprijke op 2-3-1715 met dispensatie van de roepen met Joannes Franciscus Demey fs. Rijckaert. Misschien staat die dispensatie van de roepen ook in verband met het feit dat als huwelijksgetuigen twee totaal familie-vreemde personen uit de minder-begoede klasse optreden nl. Ignatius Fiers en Petrus Flamen.
Maria overleed in Kaprijke op 8-9-1726. En Jan Franciscus hertrouwde op 21/2/1727 met Maria Anna De Prince. Hij stierf op 11-10-1777 en werd 's anderendaags in de kerk, in het koor voor het Sint-Anna altaar begraven, nabij zijn tweede vrouw die op 5/8/1773 op 80-jarige leeftijd gestorven was en er 2 dagen later werd begraven. Hij was 84 jaar oud.
Jacobus Clais (B V k)
° Kaprijke 8-10-1701
x 1-2-1727 Maria Catharina De Causmaecker
† Kaprijke 13-9-1780
Justina Henrica Clais
° en = Kaprijke 22-6-1705. P: dokter Henricus De Roose, M: Judoca Goethals.
Begraven in Kaprijke in een graf op 6-9-1705.
Franciscus Clais (B V l)
° Kaprijke 4-10-1706
x 23-10-1727 Livina Maria De Pape
† Kaprijke 10-8-1787

De tak van deze Georgius is de enige overlevende die we gevonden hebben. We zullen alle nakomelingen uit zijn eerste huwelijk bespreken in Hoofdstuk II van dit werk en klasseren in wat we van nu af tak A zullen noemen.

Veruit het grootste aantal nazaten stamt uit Georgius' tweede huwelijk, of tak B, die we bespreken in Hoofdstuk III.

De nummering uit het eerste hoofdstuk loopt gewoon verder: iedere generatie wordt nog steeds aangeduid met een Romeins cijfer.

Inleiding
Inhoudstafel
Overzicht I - Overzicht II - Overzicht III
Doorzoek onze Claeys website

Meer stambomen